Rytro – Charakterystyka Miejscowości
Rytro to wieś położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, będąca siedzibą gminy Rytro. W przeszłości wieś znana była jako królewska Rytter. Leży w Beskidzie Sądeckim nad rzeką Poprad, w dolinie Wielkiej Roztoki. Zabudowa koncentruje się wzdłuż drogi krajowej nr 87 oraz linii kolejowej 96.
Historia i Etymologia
Rytro ma bogatą historię, z pierwszymi wzmiankami sięgającymi 1312 roku. Nazwa miejscowości pochodzi od niemieckiego słowa Ritter, co oznacza „rycerz”, co nawiązuje do osiedlenia niemieckich rycerzy w okolicy. Ruiny zamku w Rytrze, usytuowane na Górze Zamkowej, są istotnym elementem dziedzictwa kulturowego wsi.
Zabytki
- Ruiny zamku w Rytrze
- Schron polowy z 1939 roku
Demografia
Liczba mieszkańców w Rytrze w 2009 roku wynosiła 2273 osoby. W przeszłości liczba ludności wahała się, osiągając szczytowy poziom w 1943 roku z 1676 mieszkańcami.
Organizacje i Osoby Znane z Rytra
W Rytrze funkcjonuje Ochotnicza Straż Pożarna, założona w 1928 roku. Wśród znanych osób związanych z miejscowością znajdują się:
- Antoni Ludwik Broszkiewicz – artysta malarz
- Edmund Cieczkiewicz – artysta malarz
- Franciszek Klag – ksiądz katolicki
- Zygmunt Malik – major WP, uczestnik walk 1914–1921
- Władysław Podgórski – biegacz narciarski, olimpijczyk
Kultura i Sport
Rytro było miejscem kręcenia filmów, takich jak „Obława”, „Dziura w ziemi” i „Fernando i humaniści”. W 2005 roku powstał Ośrodek Narciarsko-Rekreacyjny Ryterski Raj, a od 2006 roku organizowany jest międzynarodowy Maraton Wyszehradzki. Rytro jest również znanym miejscem dla biegaczy i maratończyków, którzy odnoszą liczne sukcesy sportowe.
Turystyka
Rytro jest punktem wyjścia dla pieszych szlaków turystycznych w Pasmo Radziejowej i Jaworzyny Krynickiej. Popularne trasy to:
- Radziejowa – Wielki Rogacz – Kordowiec – Rytro
- Rytro – Wdżary Wyżne – Schronisko PTTK na Przehybie
