Rydzewo
Rydzewo, znane również jako Rydzewen (do 1927 roku Rotwalde), to wieś w Polsce, zlokalizowana w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Miłki. W latach 1975–1998 miejscowość ta była częścią województwa suwalskiego. Rydzewo jest popularnym miejscem turystycznym, położonym na szlaku Giżycko-Mikołajki, z dobrze rozwiniętą bazą noclegową oraz gastronomiczną. Wieś znajduje się nad jeziorem Bocznym, które jest odnoga jeziora Niegocin, i posiada przystań jachtową.
Historia
Obszar, na którym obecnie leży Rydzewo, był w średniowieczu zamieszkiwany przez plemię Galindów, którzy w pobliżu zbudowali grodzisko w Staświnach. Wieś została założona w 1526 roku przez Pawła i Stanisława Rydzewskich, a jej lokalizacja miała miejsce w 1552 roku, z ponowną lokacją w 1571 roku. W 1625 roku w Rydzewie mieszkała wyłącznie ludność polska. Wśród znanych postaci związanych z wsią był ks. Michał Pilchowski, urodzony około 1695 roku, polski duszpasterz i wydawca pism religijnych.
Rydzewo doświadczyło epidemii dżumy w 1710 roku, która zabiła 479 osób. W 1875 roku wśród 3136 parafian było 2836 Polaków. Mimo prób germanizacji, lokalne władze zalecały, aby proboszczowie posługiwali się „językiem mazurskim”. Wieś została zniszczona w czasie I wojny światowej, lecz później została odbudowana.
Zabytki
- Kościół św. Andrzeja Boboli – dawniej ewangelicki, zbudowany w latach 1579-1591, przebudowywany w XVIII i XIX wieku.
- Wieża z 1772 roku.
- Cenne wyposażenie renesansowe, w tym ołtarz główny z XVII wieku i późnogotycka rzeźba św. Anny Samotrzeć.
- Epitafium pastora Jana Sartoriusa, obecnie w Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie.
- Zabytkowe drzwi z XVII wieku do kruchty i zakrystii.
- Cmentarz przykościelny z neoklasycystyczną kaplicą.
- Gospoda ryglowa z połowy XIX wieku, z ludowymi rzeźbami i zabytkowym wyposażeniem.
Bibliografia
- Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok: Agencja TD, 1996.
- Waldemar Mierzwa (red.): Mazury – słownik stronniczy, ilustrowany, Dąbrówno, Retman, 2008.