Ruś Czarna
Ruś Czarna to kraina historyczna, która znajduje się na terenie współczesnej Białorusi. Jej granice wyznaczają rzeki: Prypeć, Ptycz, dolna Berezyna oraz górny Niemen. Obszar ten, według Leona Wasilewskiego, obejmuje tereny będące dopływami Niemna z prawej strony.
Nazwa
Nazwa „Ruś Czarna” może mieć korzenie w XIII wieku i być wpływem ludów ałtajsko-tureckich, które wykorzystywały kolory do oznaczania kierunków geograficznych:
- czerwień – południe,
- biel – zachód,
- czerń – północ,
- wschód – niebieski,
- środek – zielony.
Przykładowo, w językach turkijskich słowo „kara” oznacza zarówno „czarny”, jak i „północ”. W kontekście słowiańskim, biała wskazuje północ (Biała Ruś), czarna południe (Czarna Ruś), a czerwona zachód (Czerwona Ruś).
Historia
Ruś Czarna była częścią Rusi Kijowskiej do 1084 roku, a następnie istniała jako księstwo zależne. W XIII wieku przeszła pod zwierzchnictwo księstwa połockiego, a w 1239 roku została zhołdowana przez Mendoga. Po najazdach mongolskich w 1241 roku, w latach 1254–1258 była domeną Lwa Daniłowicza. Od 1258 roku Ruś Czarna została włączona do Litwy, a jej przynależność potwierdzono w 1441 roku.
Po unii lubelskiej znalazła się w składzie Rzeczypospolitej Obojga Narodów, w ramach Wielkiego Księstwa Litewskiego. W 1655 roku została zdewastowana przez wojska rosyjskie. Po drugim i trzecim rozbiorze Polski, przeszła pod administrację rosyjską.
W latach 1918–1921 teren ten był miejscem walk w wojnie polsko-bolszewickiej. Po traktacie ryskim w 1921 roku Ruś Czarna znalazła się w granicach II Rzeczypospolitej, co trwało do września 1939 roku. Po tym okresie stała się częścią Białoruskiej SRR. Po II wojnie światowej została włączona do ZSRR, a po jego rozpadzie w 1991 roku przeszła pod administrację niepodległej Białorusi.
Podsumowanie
Obecnie Ruś Czarna w przeważającej części znajduje się w granicach Republiki Białoruskiej.
