Rumian – Informacje ogólne
Rumian to wieś położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Rybno. Znajduje się na północnym skraju Welskiego Parku Krajobrazowego, w bliskim sąsiedztwie Jeziora Rumian. Miejscowość dysponuje przystankiem autobusowym, sklepem oraz Szkołą Podstawową im. ks. Jana Twardowskiego, która obsługuje kilka okolicznych miejscowości. W rumianie znajdują się także gospodarstwa agroturystyczne oraz pozostałości wczesnośredniowiecznego grodziska.
Historia
Wieś została założona na ziemiach biskupa chełmińskiego i po raz pierwszy wzmiankowana w 1303 roku jako Romna. W XVI wieku Rumian stał się siedzibą parafii, obejmującą również okoliczne wsie. W 1614 roku wieś liczyła 60 włók, a w 1661 roku zaczęto prowadzić księgi metrykalne. W XVII wieku w Rumianie istniał młyn wodny oraz karczma. Szkoła powstała już w tym okresie, a w 1700 roku proboszczem był Baltazar Turowski. W 1713 roku w miejscowości zbudowano nowy drewniany kościół w stylu barokowym, konsekrowany w 1724 roku.
W kolejnych latach wieś rozwijała się, a w 1932 roku została włączona do powiatu działdowskiego. W czasie II wojny światowej wieś zmieniła nazwę na Rommen. W 1967 roku drewniany kościół wpisano do rejestru zabytków.
Zabytki
- Drewniany kościół pw. św. Barbary – barokowy, z 1714 roku, z trzema ołtarzami, w tym późnorenesansowym i barokowym, oraz organami z 1909 roku.
- Budynek plebanii – z początku XX wieku, z czerwonej cegły.
- Zabytkowa kostnica – pozostałości po dawnych tradycjach.
- Budynek szkoły – z XIX wieku, świadectwo edukacji w regionie.
- Nieczynny młyn wodny – z 1940 roku, zbudowany na rzeczce Struga Rumiańska.
- Stare lipy – pomniki przyrody wokół kościoła.
Rumian, z bogatą historią i zabytkami, jest miejscem, które warto odwiedzić, by poznać regionalne tradycje i kulturę.
