Rudolf Otto (1869-1937) był niemieckim filozofem, teologiem protestanckim i religioznawcą, znanym przede wszystkim z badań nad doświadczeniem religijnym.
Życiorys
Otto rozpoczął studia teologiczne na uniwersytecie w Erlangen w 1888 roku, a w 1898 obronił pracę doktorską w Getyndze. W 1906 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a następnie prowadził wykłady na katedrze teologii systematycznej w Wrocławiu i Marburgu. Jego zainteresowania obejmowały religie Wschodu, w tym hinduizm, co było wynikiem podróży do Indii, Japonii i innych regionów.
Dzieła
- Świętość: elementy irracjonalne w pojęciu bóstwa (1917) – kluczowe dzieło, w którym Otto bada doświadczenie sacrum jako zjawisko irracjonalne.
- Mistyka Wschodu i Zachodu (1926) – porównanie pobożności hinduizmu i chrześcijaństwa, z wnioskiem o wyższości Ewangelii.
- Die Gnadenreligion Indiens und das Christentum (1930).
Myśl filozoficzna
Otto jest związany z fenomenologią, koncentrując się na opisie doświadczeń religijnych. Jego podejście obejmuje:
- Zbieranie dokumentów dotyczących doświadczenia religijnego.
- Czysty opis zjawisk religijnych.
- Analizę zjawisk w oderwaniu od innych kontekstów.
- Badanie wewnętrznych przeżyć.
Stosunek do religii
Otto postrzega religię jako reakcję na numinosum, podkreślając jej irracjonalny i emocjonalny aspekt. Kluczowe pojęcie to numinotyczność, które odnosi się do doświadczenia numinotycznego, nieuchwytnego, a zarazem fascynującego.
Rodzaje doświadczenia religijnego
Otto wyróżnia dwa główne aspekty numinotycznego doświadczenia:
- Mysterium tremendum – doświadczenie grozy i majestatu.
- Mysterium fascinans – zachwyt i pociągający aspekt sacrum.
Numinosum i uczucie numinotyczne
Otto definiuje numinosum jako siłę, która budzi lęk, ale równocześnie fascynuje. sensus numinis, czyli odczucie boskości, jest kluczowe dla religijności.
Środki wyrazu numinosum
Otto wskazuje na różnorodne sposoby wyrażania doświadczeń numinotycznych, zarówno bezpośrednie (np. gesty, postawy), jak i pośrednie (np. sztuka, literatura).
Wpływy
Myśli Otta miały ogromny wpływ na teologię i religioznawstwo XX wieku, inspirując takich myślicieli jak Paul Tillich czy Mircea Eliade.
W swojej pracy Otto przyczynił się do zrozumienia irracjonalnych aspektów religii, które pozostają istotne w badaniach nad duchowością.