Rożyńsk Wielki
Rożyńsk Wielki, znany wcześniej jako Różyńsk Wielki, to wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Prostki. Wieś leży nad rzeką Różynką i do 1954 roku była siedzibą gminy Różyńsk Wielki w powiecie piskim. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Najważniejszym zabytkiem w wiosce jest neogotycki kościół z 1894 roku, zbudowany na miejscu wcześniejszego drewnianego obiektu. Zachowany późnorenesansowy ołtarz z tej starszej budowli znajduje się obecnie w skansenie w Olsztynku.
Historia
Rożyńsk Wielki powstał w ramach kolonizacji Wielkiej Puszczy, na obszarze Galindii. W XV i XVI wieku wieś wymieniana była w dokumentach jako Roschinsken, Rosinschker, Rosisken. Osada została lokowana przez komtura Zygfryda Flacha von Schwartzburga w 1471 roku na prawie magdeburskim, co wiązało się z obowiązkiem służby rycerskiej.
W około 1550 roku powstała parafia w Różyńsku, początkowo z uposażeniem trzech łanów, które później zwiększono. Parafia obejmowała kilka okolicznych wsi i osad.
W 1938 roku, w ramach akcji germanizacyjnej, historyczna niemiecka nazwa Gross Rosinsko została zmieniona na Grossfreiendorf.
Parafia św. Szczepana w Rożyńsku Wielkim
Parafia św. Szczepana, erygowana 15 sierpnia 1982 roku przez biskupa Jana Obłąka, należy do dekanatu Biała Piska. Od września 2018 roku proboszczem parafii jest ks. Marcin Oleksy. Wcześniej, od sierpnia 2005 do września 2018, funkcję tę pełnił ks. Marek Waluś.
Do parafii należą miejscowości takie jak: Bzury, Ciernie, Czyprki, Dmusy, Dybowo, Guty Rożyńskie, Jebramki, Kibisy, Krzywińskie, Kurzątki, Marchewki, Nowaki, Olszewo, Rożyńsk Wielki, Sokoły Jeziorne, Taczki i Wojtele.
W parafii obchodzone są dni odpustów: św. Szczepana (26 grudnia), Wniebowstąpienie oraz Narodzenie NMP. Renowacją kościoła zajmuje się Waldemar Pieńkowski.
