Rozpleciny – Tradycja przedślubna
Rozpleciny, zwane także warkoczem, to tradycyjny obrzęd, który narzeczona i jej druhny obchodzą w ostatni wieczór przed ślubem. Stanowią one symboliczne pożegnanie panieństwa. W niektórych regionach Polski, szczególnie na południowym wschodzie, ta tradycja jest nadal kultywowana.
Przebieg obrzędu
Podczas rozplecin druhny przystrajają włosy panny młodej gałązkami, kwiatami i kokardkami, a następnie skrywają bogato przystrojony warkocz pod chustą. Kiedy przybywa orszak weselny, składający się ze swatów, drużbów oraz starosty (nieobecnego pana młodego), rozpoczyna się obrzędowe pożegnanie panieństwa. W jego trakcie:
- Starosta lub pierwszy drużba ściąga chustę z głowy panny młodej.
- Rozplata warkocz, usuwając ozdoby.
- Jedna z druhen zbiera datki na grzebień.
Obrzęd rozplecin, połączony z zabawą i poczęstunkiem, trwa zazwyczaj do rana. W tym samym czasie w domu pana młodego odbywa się pożegnanie wolnego stanu.
Spotkanie przed ślubem
Obie grupy spotykają się krótko przed wyjazdem do kościoła. Pan młody musi wcześniej wykupić rózgę, którą przyniósł starosta weselny dzień przed rozplecinami. W XIX wieku obrzęd rozplecin zintegrował się z oczepinami, co wpłynęło na jego dalszy rozwój.
