Rozmaz krwi obwodowej
Rozmaz krwi obwodowej to badanie laboratoryjne polegające na mikroskopowej ocenie krwinek czerwonych, białych i płytkowych oraz określeniu ich procentowego składu (wzór Schillinga). Badanie to można przeprowadzić zarówno na preparacie barwionym, jak i niebarwionym.
Historia badania
Rozmazy krwi były stosowane po raz pierwszy przez Gabriela Andrala. Paul Ehrlich wprowadził pojęcie rozmazu, a później opracował techniki barwienia, które umożliwiły różnicowanie leukocytów. W 1904 Gustav Giemsa stworzył barwnik, który do dziś jest stosowany w badaniach mikroskopowych.
Metodologia badania
Materiał
Do wykonania rozmazu używa się krwi pełnej pobranej na:
- antykoagulant (K2EDTA) – jeśli nie można wykonać badania natychmiast,
- bez antykoagulantu – tylko w przypadku natychmiastowego badania.
Przygotowanie preparatu
Rozmaz przygotowuje się, nanosząc kroplę krwi na szkiełko i rozprowadzając ją za pomocą drugiego szkiełka, tworząc cienką warstwę. Prawidłowy rozmaz powinien być cienki i jednolity. Proces barwienia następuje krótko po przygotowaniu lub po 24 godzinach suszenia.
Barwienie
W celu uwidocznienia cech komórek krwi stosuje się barwienia Wrighta lub Maya-Grünwalda-Giemsy. Barwienia te pozwalają na różnicowanie komórek i ich ocenę. Istnieją także zautomatyzowane systemy do barwienia rozmazów.
Przeprowadzenie badania
Badanie przeprowadza się pod mikroskopem, koncentrując się na ⅔ długości rozmazu. Zlicza się 100 nieuszkodzonych komórek jądrzastych, oceniając ich budowę i prawidłowość. Wyniki przedstawiane są w formie leukogramu (wzór odsetkowy Schillinga).
Nieprawidłowości w morfologii
W badaniu analizuje się nieprawidłowości ilościowe i jakościowe krwinek, takie jak:
- Wielkość (mikrocytoza, makrocytoza, anizocytoza)
- Barwa (hipochromia, hiperchromia)
- Kształt (sferocytoza, eliptocytoza)
Zastosowanie i ograniczenia badania
Wskazania
Badanie rozmazu krwi jest kluczowe w ocenie zmian morfologicznych oraz weryfikacji nieprawidłowości zgłaszanych przez analizatory hematologiczne.
Ograniczenia
Do ograniczeń badania należą: niedostateczna powtarzalność barwienia, nierównomierne rozmieszczenie krwinek oraz błędy interpretacyjne, które mogą prowadzić do nieprawidłowych wyników.
