Dzisiaj jest 25 stycznia 2025 r.
Chcę dodać własny artykuł
Reklama

Rozkład hipergeometryczny

Chcę dodać własny artykuł

Rozkład hipergeometryczny

Rozkład hipergeometryczny to dyskretny rozkład prawdopodobieństwa, który opisuje sytuacje związane z losowaniem obiektów z populacji o skończonej wielkości. W tym modelu analizuje się prawdopodobieństwo uzyskania k sukcesów (wylosowania obiektów z określoną cechą) w n-elementowej próbie z populacji N, w której znajduje się m obiektów spełniających tę cechę.

Funkcja masy prawdopodobieństwa

Funkcja masy prawdopodobieństwa (pmf) dla zmiennej losowej X z rozkładem hipergeometrycznym wyraża się wzorem:

p_X(k) = \mathbb{P}(X = k) = \frac{\binom{m}{k} \binom{N-m}{n-k}}{\binom{N}{n}},
gdzie:

  • N – wielkość populacji,
  • m – liczba obiektów mających daną cechę,
  • n – liczba losowań,
  • k – liczba sukcesów w próbie.

Wzór ten jest stosowany dla k w zakresie od \max(0, n+m-N) do \min(m,n).

Przykład

W grze Lotto uczestnik wybiera 6 liczb spośród 49. Zmienna X, określająca liczbę trafionych liczb, ma rozkład hipergeometryczny z parametrami N=49, m=6, n=6. Prawdopodobieństwo trafienia wszystkich sześciu liczb (trafienie szóstki) wynosi:

p_X(6) = \frac{\binom{6}{6} \binom{43}{0}}{\binom{49}{6}} = \frac{1}{13,983,816} \approx 0.0000000715.

Prawdopodobieństwo trafienia dokładnie trzech liczb wynosi:

p_X(3) = \frac{\binom{6}{3} \binom{43}{3}}{\binom{49}{6}} = \frac{246,820}{13,983,816} \approx 0.0177.

Jeśli uczestnik typuje 8 liczb, zmienna Y, określająca liczbę wylosowanych liczb, ma rozkład hipergeometryczny z parametrami N=49, m=8, n=6. Prawdopodobieństwo uzyskania szóstki wynosi:

p_Y(6) = \frac{\binom{8}{6} \binom{41}{0}}{\binom{49}{6}} \approx 0.0000020023.