Flora Tatr
W Tatrach rośnie około 1300 gatunków roślin naczyniowych, z czego około 1000 występuje w polskim Tatrzańskim Parku Narodowym (TPN). Z tego, 200 gatunków roślin wysokogórskich jest unikalnych dla Polski. Flora mszaków jest szczególnie bogata, z około 700 gatunkami, co stanowi 80% wszystkich gatunków w Polsce. W Tatrach występuje również około 1000 gatunków grzybów oraz 870 gatunków porostów.
Warunki życia roślin w Tatrach
Warunki życia roślin w Tatrach zmieniają się w zależności od wysokości. Kluczowe czynniki wpływające na wegetację to:
- krótszy okres wegetacyjny (około 4 miesiące w piętrze turniowym),
- niska temperatura roczna,
- duże wahania temperatur,
- silniejsza insolacja,
- silne wiatry i lawiny.
Flora Tatr różni się od flory nizinnej, co prowadzi do obecności endemitów karpackich i tatrzańskich.
Przystosowania roślinności tatrzańskiej
Rośliny tatrzańskie wykazują liczne przystosowania do trudnych warunków:
- Piętrowy układ roślinności wykształcony w Karpatach.
- Karłowatość oraz formy płożące, które lepiej wykorzystują ciepło i chronią przed wiatrem.
- Obecność roślin poduszkowych, jak lepnica bezłodygowa czy skalnica tatrzańska.
- Rośliny darniowe, m.in. goździk wczesny.
- Wieloletnie rośliny dominujące w wyższych partiach.
- Rośliny pokryte kutnerem lub woskami, co chroni przed skrajnymi temperaturami.
- Barwne i pachnące kwiaty jako przystosowanie do owadopylności.
Zróżnicowanie geobotaniczne Tatr
Tatry dzielą się na kilka części, zróżnicowanych pod względem budowy geologicznej i flory:
- Tatry Wysokie: Głównie granity, najwyższe szczyty, bogata flora.
- Tatry Bielskie: Skały osadowe, głównie wapienne, unikalne gatunki.
- Tatry Zachodnie: Wapienie i dolomity, rozległe halizny.
- Pasmo Siwego Wierchu: Niskie, wapienne, odrębna flora.
Endemity tatrzańskie
W Tatrach występują rośliny, które są unikalne dla tego regionu, w tym:
- kostrzewa (Festuca aglochis)
- przymyotno węgierskie (Erigeron hungaricus)
- pszonak Wahlenberga (Erysimum hungaricum)
- wiele gatunków przywrotnika (Alchemilla).
Rośliny podłoża wapiennego i granitowego
W Tatrach występują różnorodne zbiorowiska roślinne, w tym:
- Rośliny wapienne: goryczka wiosenna, fiołek alpejski.
- Rośliny granitowe: goryczka kropkowana, rogownica jednokwiatowa.
- Rośliny obojętne: dzięgiel litwor, fiołek żółty sudecki.
W Tatrach można zaobserwować bogactwo gatunków roślinnych, co czyni ten region unikalnym w skali Europy.