Rokosz – Definicja i Historia
Rokosz to termin, który pierwotnie odnosił się do zjazdu szlachty, a z biegiem czasu zyskał znaczenie buntu lub zbrojnego powstania szlachty, zarówno polskiej, jak i węgierskiej, przeciwko królowi elektowi w celach politycznych. Rokosz może również oznaczać konfederację, mającą na celu sprzeciw wobec władzy królewskiej.
Słynne Rokosze w Historii
Do najważniejszych rokoszy w historii należą:
- Wojna kokosza
- Rokosz Zebrzydowskiego
- Rokosz Lubomirskiego
- Rokosz łowicki
Pochodzenie Terminu
Termin „rokosz” wywodzi się z języka węgierskiego od słowa „Rákos”, co oznacza tłum. Nazwa ta odnosi się do pola pod Pesztem, gdzie szlachta węgierska gromadziła się konno w celu wyboru monarchy.
Prawne Aspekty Rokoszy
Prawo do występowania poddanych przeciwko władcy zostało zagwarantowane artykułem de non praestanda oboedientia konfederacji warszawskiej z 1573 roku. Został on oparty na przywileju mielnickim z 1501 roku, który zapewniał senatorom prawo uznania króla za tyrana, jeśli przekroczyłby swoje uprawnienia.