Robert Burns
Robert Burns (ur. 25 stycznia 1759, zm. 21 lipca 1796 w Dumfries) był narodowym poetą Szkocji i prekursorem romantyzmu. Jego twórczość koncentrowała się na prostych prawdach życia codziennego, oddając uroki wiejskiego życia i szczęście rodzinne. Pisał w języku scots oraz angielskim, promując postępowe idee. Mottem jego działalności była łacińska sentencja „Miłość wszystko zwycięża”.
Życie
Urodził się w ubogiej rodzinie rolniczej w hrabstwie Ayrshire. Mimo trudności materialnych, rodzice zapewnili mu dobre wykształcenie. W 1783 roku rozpoczął pisanie poezji w lokalnym dialekcie, co zaowocowało wydaniem tomiku Poems w 1786 roku. Zyskał wtedy popularność, spędzając kilka lat w Edynburgu, jednak nie przyniosło mu to bogactwa. Po powrocie do pracy w gospodarstwie oraz późniejszej pracy jako urzędnik rządowy, osiedlił się w Dumfries, gdzie zbierał ludowe pieśni szkockie. Zmarł w wieku 37 lat na dolegliwości sercowe. Po jego śmierci społeczeństwo Szkocji wsparło jego rodzinę finansowo, co świadczy o uznaniu dla jego twórczości.
Forma
Burns często korzystał z sześciowersowych strof, które obecnie nazywane są jego imieniem. Strofa ta ma specyficzny układ rymów aaabab.
Wyrazy uznania
Robert Burns cieszył się szacunkiem wśród angielskich poetów, takich jak William Wordsworth i John Keats, którzy poświęcili mu wiersze. Jego twórczość wywarła wpływ na wielu artystów, w tym na polskich poetów i wykonawców, takich jak Krystyna Zachwatowicz i Mieczysław Święcicki.
Nawiązania
- Tytuł powieści Johna Steinbecka Myszy i ludzie pochodzi z wiersza Burnsa To a Mouse.
- Tytuł Buszujący w zbożu autorstwa Jerome’a Davida Salingera nawiązuje do pieśni Burnsa Comin’ Through the Rye.
Przekłady
Wiersze Burnsa tłumaczyli m.in. Stanisław Barańczak i Jan Kasprowicz. W 2016 roku ukazało się także tłumaczenie na język śląski.
Bibliografia
- Robert Burns, Z wierszy szkockich, PIW, Warszawa 1956.
- Przemysław Mroczkowski, Historia literatury angielskiej. Zarys, Ossolineum, Wrocław 1981.