Retrogradacja planet
Retrogradacja, pochodząca z łaciny, oznacza ruch ciała niebieskiego, które pozornie porusza się w przeciwnym kierunku do większości ciał w danym układzie orbitalnym. W Układzie Słonecznym jest to ruch przeciwny do kierunku obrotu Ziemi wokół Słońca, co można zaobserwować z północnego bieguna Słońca.
Obserwacja retrogradacji
Ruch wsteczny można zauważyć, śledząc położenie jasnych planet zewnętrznych, takich jak:
- Mars
- Jowisz
- Saturn
Obserwując ich położenie w czasie, można dostrzec charakterystyczne pętle na niebie. Planety wewnętrzne, takie jak Merkury i Wenus, również wykazują ten ruch, jednak ich obserwacja jest utrudniona ze względu na bliskość Słońca.
Przykłady retrogradacji
Ruch wsteczny można również zaobserwować w systemach satelitów planet. Przykładem jest Fobos, księżyc Marsa, który porusza się ruchem wstecznym na marsjańskim niebie. Podobnie zachowują się satelity poruszające się poniżej orbity geostacjonarnej wokół Ziemi.
Inny przypadek to Merkury, którego okres obrotu jest krótszy od okresu obiegu wokół Słońca. Ze względu na mimośrodowość orbity, Słońce na niebie Merkurego zakreśla pętlę, co może prowadzić do zjawiska „wschodu” Słońca po jego zachodzie.
Historia i wyjaśnienia retrogradacji
Pętle ruchu wstecznego były tłumaczone w starożytności poprzez skomplikowane układy sfer, jednak teoria heliocentryczna Kopernika oraz eliptyczne orbity Keplera uprościły to zjawisko. Obecnie, położenie obiektów na orbitach o małym mimośrodzie można opisać za pomocą wyrazów szeregów trygonometrycznych, co jest analogiczne do starożytnych teorii, lecz służy jako konsekwencja względności ruchu.
W czasie opozycji retrogradacja jest najszybsza i najłatwiejsza do zaobserwowania. Ruch wsteczny kończy się, gdy planeta powraca do punktu, w którym linia łącząca ją z innym ciałem niebieskim znów jest styczna do orbity.
Linki zewnętrzne
- Kategoria: Astronomia
