Reszta kwasowa
Reszta kwasowa (ang. acid radical) to fragment cząsteczki kwasu, który powstaje po oderwaniu jednego lub więcej atomów wodoru w wyniku dysocjacji elektrolitycznej. Choć nazwa sugeruje, że jest to jedynie „reszta”, w rzeczywistości jest to kluczowy element kwasu, decydujący o jego właściwościach.
Schemat ogólny
Ogólny schemat przedstawia się następująco:
- HA – wyjściowy kwas
- A – wolna reszta kwasowa
- H – oderwany jon wodorowy
Resztę kwasową można traktować jako nowy kwas, co wpływa na dalsze reakcje chemiczne.
Teoria Brønsteda
Zgodnie z teorią Brønsteda, wolna reszta kwasowa jest zasadą sprzężoną z kwasem, a jej moc zależy od siły macierzystego kwasu. Im mocniejszy jest kwas, tym mocniejsza jest jego reszta kwasowa jako zasada.
Moc kwasów
Moc kwasu wyjściowego jest ściśle związana z chemiczną strukturą reszty kwasowej:
- W przypadku prostych kwasów nieorganicznych, takich jak H2SO4 (kwas siarkowy) czy HCl (kwas solny), moc kwasu wzrasta wraz z elektroujemnością centralnego atomu w reszcie kwasowej.
- Dla kwasów organicznych relacje te są bardziej skomplikowane.
Jeśli reszta kwasowa przyłączy kation inny niż wodorowy, tworzy sól.