Reguła zakonna
Reguła zakonna, z łaciny regula, to zbiór przepisów regulujących życie w wspólnotach zakonnych, występujący zarówno w chrześcijaństwie, jak i buddyzmie.
Reguły zakonne w chrześcijaństwie
Reguły zakonne najczęściej były ustanawiane przez założycieli zgromadzeń. Najstarszą z nich jest reguła cenobityczna autorstwa św. Pachomiusza (287-347). Inne znane reguły to:
- Reguła św. Bazylego (IV w.)
- Reguła św. Augustyna (IV-V w.)
- Reguła Eugipiusza (VI w.)
- Reguła św. Benedykta (VI w.)
- Reguła św. Alberta Jerozolimskiego (XII-XIII w.)
- Reguła św. Franciszka (XIII w.)
Reguły zakonne w buddyzmie
Buddyjskie reguły zakonne pochodzą od Buddy Siakjamuniego i zostały spisane w Winaja Pitace jako Prātimokṣa, co oznacza „ku wyzwoleniu”. Tradycje te są przekazywane ustnie i obejmują:
- Theravāda Winaja – przestrzegana głównie w Birmie, Cejlonie, Tajlandii i Indiach
- Dharmaguptaka Winaja – praktykowana w Wietnamie, Korei i Chinach
- Mūlasarvāstivāda Winaja – obecna w Nepalu, Chinach, Indiach, Rosji i Bhutan
Obecnie zasady Prātimokṣy są także przestrzegane w innych regionach świata, w tym w Europie, Ameryce Północnej i Australii. Reguły zakonne dzielą się na:
- Pełne śluby zakonne dla mężczyzn (bhiksu)
- Pełne śluby zakonne dla kobiet (bhiksuni)
- Śluby zakonne dla kobiet (siksamana)
- Nowicjaty zakonne dla mężczyzn (sramanera)
- Nowicjaty zakonne dla kobiet (sramanerika)
Podsumowanie
Reguły zakonne odgrywają kluczową rolę w organizacji życia wspólnot religijnych, zarówno w chrześcijaństwie, jak i buddyzmie, regulując zasady postępowania dla zakonników i zakonnic.
