Reguła Oktetu
Reguła oktetu, znana również jako reguła helowca, odnosi się do dążenia atomów pierwiastków do osiągnięcia konfiguracji elektronowej podobnej do najbliższego gazu szlachetnego. Osiągnięcie układu oktetu (osiem elektronów walencyjnych) jest realizowane poprzez oddawanie, przyjmowanie lub dzielenie elektronów z innymi atomami. Wyjątkiem jest hel, który posiada jedynie dwa elektrony.
Reguła oktetu wynika z energetycznych korzyści związanych z całkowitym zapełnieniem orbitali s (2 elektrony) i p (6 elektronów) w powłokach walencyjnych atomów grup głównych.
Odstępstwa od Reguły Oktetu
W praktyce istnieje wiele odstępstw od reguły oktetu, w tym:
- Związki hipowalencyjne: Atom(y) z niepełnym oktetem, np. karbeny lub związki boru (np. BF3), które mają sześć elektronów walencyjnych.
- Związki hiperwalencyjne: Atom(y) z większą liczbą elektronów niż oktet, np. PCl5 i SF6.
- Rodniki: Związki z nieparzystą liczbą elektronów walencyjnych, takie jak Cl• i tlenek azotu(II).
Reguła 18 Elektronów
W związkach metali przejściowych stosuje się regułę 18 elektronów, która uwzględnia zapełnianie orbitali d (10 elektronów) oraz orbitali s i p.