James Ramsay MacDonald
James Ramsay MacDonald (1866–1937) był brytyjskim politykiem, premierem Wielkiej Brytanii w latach 1924 oraz 1929–1935. Przewodził rządowi Partii Pracy, który upadł w obliczu wielkiego kryzysu, a od 1931 roku stał na czele rządu narodowego, składającego się z konserwatystów i liberałów.
Życiorys
MacDonald był nieślubnym synem rolnika i uzyskał podstawowe wykształcenie w Lossiemouth. Po pracy jako nauczyciel, został sekretarzem politycznym, a następnie dziennikarzem. W 1894 roku dołączył do niezależnej Partii Pracy.
Początki kariery politycznej
- 1895: Nieudany start w wyborach parlamentarnych.
- 1906: Został posłem, a Partia Pracy weszła do parlamentu jako główna opozycja.
- 1923: Po wyborach MacDonald został premierem.
Pierwszy rząd (1924)
MacDonald objął stanowisko premiera, będąc także ministrem spraw zagranicznych. Jego rząd zrealizował kilka istotnych reform, jednak w wyniku skandalu związanego z „listem Zinowjewa” stracił władzę po przyspieszonych wyborach w 1924 roku.
Drugi rząd (1929–1931)
W 1929 roku Partia Pracy zdobyła większość i MacDonald ponownie został premierem. Wprowadził ustawodawstwo dotyczące zabezpieczenia społecznego, jednak jego rząd nie poradził sobie z narastającym kryzysem ekonomicznym.
Rząd narodowy (1931–1935)
W 1931 roku MacDonald podjął decyzję o utworzeniu rządu narodowego w celu walki z kryzysem. Mimo braku wsparcia ze strony Partii Pracy, jego rząd odniósł sukces w wyborach, ale MacDonald został usunięty z partii.
Życie prywatne
W 1896 roku ożenił się z Margaret Ethel MacDonald, z którą miał sześcioro dzieci. Po jej śmierci w 1911 roku pozostał wdowcem.
Publikacje
- The Socialist Movement, 1911
- Labour and Peace, 1912
- Parliament and Revolution, 1919
- Foreign Policy of the Labour Party, 1923
MacDonald zmarł 9 listopada 1937 roku podczas rejsu na Oceanie Atlantyckim, pozostawiając trwały ślad w historii brytyjskiej polityki.
