Rainbow Warrior – Historia i Zdarzenia
Rainbow Warrior to statek, który w latach 1955–1977 był brytyjskim trawlerem, a następnie w latach 1978–1985 pełnił rolę flagowego statku organizacji Greenpeace. Został zatopiony 10 lipca 1985 roku w Auckland przez francuskie siły specjalne, w trakcie protestów przeciwko próbom atomowym na Pacyfiku. W wyniku zamachu zginął holenderski fotograf Fernando Pereira.
Bezpośrednio przed zatopieniem, Rainbow Warrior brał udział w ewakuacji mieszkańców wyspy Rongelap, która została napromieniowana po wybuchu amerykańskiej bomby Castle Bravo w 1954 roku. Po zakończeniu akcji ewakuacyjnej statek zacumował w porcie Waitemata w Auckland, planując następnie dotrzeć do francuskiej strefy prób atomowych na atolu Mururoa.
Incydent i Reakcje
Po zatopieniu, nowozelandzka policja aresztowała dwóch francuskich agentów, podczas gdy pozostali czterej zdołali uciec. Francja początkowo zaprzeczała, że jej służby były zaangażowane w akcję, jednak pod presją opinii publicznej premier Laurent Fabius przyznał, że to francuskie służby zleciły atak.
Aresztowanie agentów wywołało kryzys dyplomatyczny między Nową Zelandią a Francją. Francja domagała się uwolnienia swoich funkcjonariuszy, twierdząc, że działali na rozkaz. Nowa Zelandia argumentowała, że przestępstwo miało miejsce na jej terytorium, co uzasadniało jej jurysdykcję. Ostatecznie francuscy agenci zostali skazani na 10 lat więzienia.
Arbitraż i Odszkodowania
Spór między krajami trafił pod arbitraż Sekretarza Generalnego ONZ, który zobowiązał Francję do przeprosin oraz wypłaty 7 milionów dolarów odszkodowania. Francuzi mieli oddać skazanych agentów do odbycia kary w swojej bazie wojskowej. Wbrew ustaleniom, Francja przedwcześnie zwolniła agentów, co doprowadziło do dalszych napięć.
Francja przyznała się do naruszenia umowy i zgodziła się na wpłatę 2 milionów dolarów na fundusz promujący kontakty między obywatelami obu krajów. Greenpeace wytoczyło proces rządowi francuskiemu, co zakończyło się wypłatą 8 milionów dolarów, które umożliwiły zakup nowego statku Rainbow Warrior.
Podsumowanie
Incydent z Rainbow Warrior miał daleko idące konsekwencje dla relacji międzynarodowych oraz dla działalności Greenpeace, podkreślając znaczenie ochrony środowiska i sprzeciwu wobec prób atomowych.
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Kategoria: Greenpeace
- Kategoria: Statki z XX wieku
