Pytanie kwestionariuszowe

Pytania kwestionariuszowe w badaniach społecznych

Pytania kwestionariuszowe to kluczowy element badań społecznych, stawiane respondentom w celu uzyskania informacji. Umożliwiają one przeprowadzenie wywiadu kwestionariuszowego oraz ankiety.

Rodzaje pytań kwestionariuszowych

Pytania te można klasyfikować według różnych kryteriów, takich jak cel, forma i funkcje. Główne kategorie to:

Cele pytań

• Pytania wprowadzające: Przygotowują respondenta do głównych pytań.
• Pytania o opinie: Poznają subiektywne postrzeganie zjawisk.
• Pytania o fakty: Zbierają informacje o rzeczywistych zjawiskach.
• Pytania o wiedzę: Badają kompetencje respondenta.
• Pytania o motywy: Ujawniają pobudki działania respondenta.
• Pytania sugestywne: Pozyskują zalecenia od respondenta.
• Pytania sondujące: Rozszerzają krótkie odpowiedzi.
• Pytania uzupełniające: Dają dodatkowy kontekst do wcześniejszych odpowiedzi.

Funkcje pytań

• Pytania metryczkowe: Informacje demograficzne respondenta (np. wiek, płeć).
• Pytania filtrujące: Odsiewają respondentów na podstawie określonych cech.
• Pytania sprawdzające: Weryfikują spójność odpowiedzi.

Budowa pytań

Ze względu na budowę, pytania dzielą się na:

• Pytania zamknięte: Ograniczone do określonego katalogu odpowiedzi.
• Pytania otwarte: Odpowiedzi udzielane w swobodny sposób.
• Pytania półotwarte: Umożliwiają wybór z listy oraz dodanie własnej odpowiedzi.

Pytania projekcyjne

Pytania projekcyjne mają na celu dotarcie do nieświadomych opinii respondenta. Przybierają formy:

• Pojedyncze pytanie dotyczące zachowań innych.
• Dialogu, który ułatwia wydobycie trudnych odpowiedzi.
• Historyjki, która pomaga w zbieraniu osobistych informacji.

Przygotowanie formatu odpowiedzi

Właściwe formaty odpowiedzi są kluczowe dla rzetelności badań. Powinny być:

• Trafne: Odpowiedzi muszą odnosić się do pytania.
• Zupełne: Obejmować wszystkie możliwe warianty odpowiedzi.
• Rozłączne: Odpowiedzi nie mogą się pokrywać.
• Jednowymiarowe: Odpowiedzi powinny dotyczyć jednej kategorii.

Błędy w pytaniach

Aby uniknąć błędów metodologicznych, należy zwrócić uwagę na:

• Fałszywe założenie znawstwa.
• Niejednoznaczność pytania.
• Pytania sugerujące odpowiedzi.
• Pytania podwójne.
• Niedostateczną prezentację graficzną.

Dokładne przygotowanie pytań oraz unikanie typowych błędów jest kluczem do przeprowadzenia rzetelnych badań społecznych.