Puszczyk mszarny (Strix nebulosa)
Puszczyk mszarny, znany również jako sowa mszarna, to duży ptak drapieżny z rodziny puszczykowatych (Strigidae). Zamieszkuje tajgę w północnej Europie, Azji i Ameryce Północnej. Gatunek ten jest osiadły, ale w razie niedostatku pokarmu może podejmować wędrówki. W niewoli żyje nawet do 40 lat, co czyni go jednym z najdłużej żyjących ptaków drapieżnych.
Podgatunki
Wyróżnia się dwa podgatunki puszczyka mszarnego:
- Strix nebulosa lapponica – występuje w północnej Europie i Azji, ma dużą okrągłą szlarę.
- Strix nebulosa nebulosa – zamieszkuje północną Amerykę, ma mniejszą szlarę z słabiej widocznymi prążkami.
Charakterystyka
Puszczyk mszarny osiąga długość ciała około 65–70 cm oraz rozpiętość skrzydeł wynoszącą 140–145 cm. Waga wynosi od 900 do 1200 g. Głos terytorialny to niskie, głuche „hu”, a samice wydają wyższe, piszczące dźwięki. Ptaki są aktywne głównie o zmierzchu i o świcie, a w sezonie lęgowym również w ciągu dnia.
Występowanie
Puszczyk mszarny występuje w strefie tajgi od Norwegii po Syberię i północne Chiny oraz w północnej Ameryce (Alaska, Kanada). W Polsce odnotowano jego obecność dopiero po 1945 roku, a pierwsze lęgi miały miejsce w 2010 roku w Lasach Sobiborskich.
Środowisko
Preferuje tajgę oraz rozległe bory sosnowe i świerkowe, z otwartymi terenami do polowania.
Pożywienie
Puszczyk mszarny żywi się głównie małymi gryzoniami, takimi jak norniki, a także ptakami i płazami. Poluje z zasiadki, często z wysokości 1–4 m.
Lęgi
Wyprowadza jeden lęg rocznie. Gniazdo zakłada na szczycie złamanego pnia lub w opuszczonym gnieździe ptaków drapieżnych. Samica składa od 2 do 5 jaj, które wysiaduje przez około 30 dni.
Status i ochrona
Puszczyk mszarny jest klasyfikowany przez IUCN jako gatunek najmniejszej troski (LC). W Polsce objęty jest ścisłą ochroną gatunkową i uznawany za gatunek zagrożony (EN). W 2020 roku stwierdzono 16 terytoriów zajętych przez te ptaki, z czego 10 par przystąpiło do lęgów.