Psychologia systemowa
Psychologia systemowa jest nowoczesnym nurtem psychologii, opartym na ogólnej teorii systemów Ludwiga von Bertalanffy’ego. Skupia się głównie na psychoterapii rodzin, traktując członków rodziny jako interaktywny system.
W tym kontekście system psychologiczny charakteryzuje się:
- ekwifinalnością i ekwipotencjalnością,
- wewnętrznymi (podsystemy) i zewnętrznymi granicami (otoczenie),
- równowagą między tendencjami do zmiany a stałością.
Analiza zaburzeń psychicznych w ramach tego podejścia uwzględnia ich znaczenie dla jednostki oraz wpływ na cały system.
Cechy zdrowego systemu rodzinnego
- Jasno zdefiniowane, elastyczne granice.
- Wyodrębnione, czytelne subsystemy (np. małżonkowie, dzieci, rodzice).
- Otwarta, czytelna struktura (hierarchia i role).
- Przepływ materii i energii – otwarta wymiana ze środowiskiem.
- Elastyczność w przystosowywaniu się do zmian wewnętrznych i zewnętrznych (zdolność radzenia sobie z kryzysem).
- Jawna epistemologia (normy, reguły, przekonania), konstruowana przez wszystkich członków systemu, otwarta na nowe informacje.
- Harmonia i równowaga między relacją wspólnoty a relacją wymiany.