Przybysław Dyjamentowski herbu Dryja, ps. „Mutyna”, znany również jako Przybysław Dyamentowski (ur. 1694, zm. 1774) – polski historyk, fałszerz dyplomów, rodowodów i kronik.
Życiorys
Urodził się w roku 1694. W wieku dojrzałym tytułował się stolnikiem urzędowskim. Mieszkał prawdopodobnie w Warszawie. Jego główną profesją było fałszowanie wywodów genealogicznych i kronik. Zmarł w roku 1774.
Twórczość
Pisał pseudohistoryczne utwory, twierdząc potem, że to dzieła znanych pisarzy starożytnych lub średniowiecznych, czy wręcz wymyślając autorów. Pozostawił w rękopisie liczne sfabrykowane genealogie rodowe oraz apokryficzne kroniki rzekomych wczesnośredniowiecznych polskich kronikarzy: Wojana, Prokosza, Kagnimira, Boczuli, Jardo i Świętomira. Najbardziej znana Kronika Prokosza wydana została drukiem w 1825 roku przez Hipolita Kownackiego.
Ważniejsze fałszerstwa
* Kronika polska przez Prokosza w wieku X napisana, z dodatkami z kroniki Kagnimira pisarza XI wieku i z przypisami krytycznymi komentatora wieku XVIII pierwszy raz wydrukowana, z rękopisma nowo wynalezionego (wyd. H. Kownacki, nakładem F. Morawskiego), Warszawa 1825; przekł. łaciński: H. Kownacki Prokosz, Chronicon Slavo-Sarmaticum saeculi X scriptoris, atque de origine Toporeorum, ex libris Zolavi et Kagnimiri saeculi XI scriptoprum excerpta, Warszawa 1827
* Kagnimir, to jest dzieje pierwszych czterech królów chrześcijańskich w Polsce w wieku XI pisane, z „Historii polskiej” Długosza przedrukowane, z tłumaczeniem polskim i aneksami (wyd. H. Kownacki), Warszawa 1826; przekł. łaciński: Warszawa 1826
* Kronika wieku XII, czyli dzieje Władysława I, Bolesława III, Władysława II i Bolesława IV, monarchów polskich, z księgi IV i V kompilacji Długosza wytłumaczone (wyd. H. Kownacki), Warszawa 1831
* Trzech kronik polskich najdawniejszych wydrukowanych w latach 1825 i 1831 dokończenie.
** 1: Kroniki Prokosza rozdział VII, opisujący dzieje Mieczysława I, księcia polskiego
** 2: Wyjątki z Kroniki saskiej Dythmara dziejów Bolesława I, króla polskiego, opuszczonych w kronice Kagnimira
** 3: Kroniki wieku XII część wtóra, opisująca dzieje Władysława II i Bolesława IV, monarchów polskich
Rękopis przygotowany do druku przez H. Kownackiego, zachowany w Bibliotece Narodowej, nr akc. 6940 (Archiwum Wilanowskie, sygn. 218).
Pełniejszy wykaz dokonanych i zamierzonych fałszerstw Dyamentowskiego podaje Kownacki na s. 246-264 dzieła Kronika polska przez Prokosza w wieku X napisana, z dodatkami z kroniki Kagnimira pisarza XI wieku i z przypisami krytycznymi komentatora wieku XVIII pierwszy raz wydrukowana, z rękopisma nowo wynalezionego.
Przypisy
Bibliografia
* Encyklopedya Powszechna Kieszonkowa, zeszyt X, Nakład, druk i własność Noskowskiego, Warszawa 1888
*
Linki zewnętrzne
* [https://polona.pl/search/?query=Przybys%C5%82aw_Dyamentowski&filters=creator:%22Dyamentowski,_Przybys%C5%82aw_(1694–1774)%22,creator:%22Dyamentowski,_Przybys%C5%82aw_(1694–1774)_Autor%22,public:1,hasTextContent:0 Przybysław Dyjamentowski – publikacje i fałszerstwa] w bibliotece Polona
Kategoria:Członkowie stanu rycerskiego I Rzeczypospolitej
Kategoria:Polscy fałszerze
Kategoria:Polska szlachta
Kategoria:Na podstawie Encyklopedii Powszechnej Kieszonkowej
Kategoria:Urodzeni w 1694
Kategoria:Zmarli w 1774
