Przekaźnik
Przekaźnik to urządzenie elektryczne lub elektroniczne, które wywołuje nagłe zmiany stanu w obwodach wyjściowych w odpowiedzi na określone warunki wejściowe, takie jak napięcie, natężenie prądu, temperatura czy ciśnienie. Działa na zasadzie skokowej zmiany sygnału wyjściowego, najczęściej z „włącz” na „wyłącz” lub odwrotnie.
Zastosowanie
Przekaźniki umożliwiają przekazywanie sygnałów o wyższych amplitudach lub poziomach napięcia i prądu do obwodów o innych parametrach. Dzielą się na:
- nadmiarowe – reagujące na wzrost wielkości wejściowej
- niedomiarowe – reagujące na spadek wielkości wejściowej
Typy przekaźników
Przekaźniki elektromagnetyczne
Działają na zasadzie elektromagnesu, gdzie prąd w zwojnicy generuje pole magnetyczne, które przyciąga stalową zworę, zmieniając stan styków.
Przekaźniki cyfrowe
Przykładem są bramki transmisyjne, które są sterowane cyfrowo.
Przekaźniki czasowe
Realizują funkcje czasowe, takie jak opóźnione załączanie lub impulsowanie.
Przekaźniki priorytetowe
Nadzorują pobór prądu w obwodach priorytetowych, wyłączając niepriorytetowe odbiorniki w przypadku nadmiernego poboru mocy.
Przekaźniki bezpieczeństwa
Używane w systemach bezpieczeństwa, zapewniają działanie tylko przy jednoczesnym załączeniu dwóch niezależnych zestyki, co umożliwia reakcję w awaryjnych sytuacjach.
Przekaźniki zatrzaskowe
Maj ą dwa stany spoczynkowe i utrzymują ostatni stan po wyłączeniu prądu, co pozwala na oszczędność energii.
Konfiguracja
W automatyce stosuje się złożone systemy przekaźników, które reagują na różne zmiany parametrów, co pozwala na skomplikowane procesy decyzyjne i ochronę obiektów przed zwarciami.
Różnica między stycznikiem a przekaźnikiem
Styczniki są używane do załączania układów silnoprądowych, podczas gdy przekaźniki służą do sygnałów niskoprądowych. Przekaźniki mają mniejszą obciążalność prądową, ale większą trwałość, osiągając do kilkudziesięciu milionów łączeń w porównaniu do styczników, które wytrzymują do kilkudziesięciu tysięcy łączeń.
Układy stycznikowo-przekaźnikowe wykorzystują styczniki jako elementy wykonawcze, a przekaźniki do ich sterowania w zależności od różnych czynników.