Promocja w szachach
Promocja to kluczowy element w grze w szachy, który ma miejsce, gdy pion osiąga linię przemiany: dla białych – linię 8, a dla czarnych – linię 1. W momencie, gdy pion dociera do tej linii, gracz musi zamienić go na jedną z figur (oprócz króla) – wieżę, skoczka, gońca lub hetmana. Po dokonaniu promocji gra kontynuuje gracz przeciwnej strony.
Warto zaznaczyć, że promocja umożliwia posiadanie więcej niż jednej figury tego samego rodzaju, na przykład dwóch hetmanów lub trzech wież. W trakcie jedenastej partii meczu o mistrzostwo świata w 1927 roku między Jose Raulem Capablanką a Aleksandrem Alechinem na szachownicy znalazły się cztery hetmany.
W notacji szachowej ruch zakończony promocją jest zapisywany przy użyciu symbolu figury, na którą pion został promowany, np. e1H czy b8S. Alternatywnie, promocję można oznaczyć znakiem „=”: f8=H.
W grach towarzyskich, w przypadku braku odpowiedniej figury, gracze często używają odwróconych figur lub innych przedmiotów. Natomiast w partiach turniejowych, w przypadku braku figury, należy skontaktować się z sędzią po zatrzymaniu zegara.
Słaba promocja
W większości przypadków pion jest promowany na hetmana, ponieważ jest to najsilniejsza figura. Jednak zdarzają się sytuacje, w których taka promocja jest mniej korzystna. Promocja na inną figurę niż hetman nazywana jest słabą promocją.
Przykładem słabej promocji może być sytuacja z partii Boris Gulko – Wilno 1971. Po 39 posunięciach białe, po poświęceniu wieży, mogły odbić wieżę pionem. Promocja na hetmana w tej pozycji prowadziłaby do przegranej białych z powodu grożącego mata. Zamiast tego, białe zagrały słabą promocję:
- 40. e:f8S+!
Czarne poddały się w następnej turze, gdzie białe mogły zrealizować mata: 40… Kh8 41. Seg6#.
