Promieniowanie: Definicja i Rodzaje
Promieniowanie to strumień cząstek lub fal, a także proces ich emisji. Może obejmować cząstki elementarne, jądra atomowe oraz fale grawitacyjne. Przyczyny promieniowania są zróżnicowane, a jego odkrycia od końca XVIII wieku przyczyniły się do rozwoju nauki i technologii, ale także wskazały na związane z nim zagrożenia.
Rodzaje Promieniowania
Promieniowanie można klasyfikować na kilka sposobów:
Według składu
- Promieniowanie elektromagnetyczne (EM) – dzieli się na kategorie według energii, w tym:
- promieniowanie cieplne
- mikrofalowe promieniowanie tła
- promieniowanie laserowe
- promieniowanie synchrotronowe
- promieniowanie hamowania
- promieniowanie Czerenkowa
- Strumienie innych cząstek – obejmują promieniowanie jądrowe i kosmiczne.
- Promieniowanie grawitacyjne
Według energii
- Promieniowanie jonizujące
- Promieniowanie niejonizujące
Według źródła
- Promieniowanie naturalne
- Promieniowanie kosmiczne
- Promieniowanie słoneczne
- Promieniowanie jądrowe
- Promieniowanie plazmy
Dzieje Badań nad Promieniowaniem
Historia badań nad promieniowaniem zaczyna się od światła widzialnego i obejmuje odkrycia podczerwieni, nadfioletu, microfal, fal radiowych oraz promieni rentgenowskich. W XIX wieku Henri Becquerel odkrył promieniotwórczość, a w XX wieku zidentyfikowano różne rodzaje promieniowania jądrowego. Odkrycie promieniowania kosmicznego przez Victora Franza Hessa oraz spekulacje Alberta Einsteina na temat promieniowania grawitacyjnego zainicjowały nowe kierunki badań w fizyce.
Rola Promieniowania w Życiu
Wpływ promieniowania na organizmy żywe jest złożony:
- Promieniowanie cieplne Słońca jest niezbędne do utrzymania odpowiedniej temperatury na Ziemi.
- Rośliny oraz niektóre organizmy potrzebują światła do fotosyntezy, podczas gdy nadmiar promieniowania UV może być rakotwórczy.
- Promieniowanie jonizujące ma zastosowania medyczne, ale może także powodować choroby popromienne.
- Niektóre formy promieniowania, jak neutrinowe czy grawitacyjne, oddziałują z materią zbyt słabo, aby mieć istotny wpływ.