Procedura współdecydowania w Unii Europejskiej
Procedura współdecydowania, wcześniej regulowana przez art. 251 TWE, była jedną z najważniejszych metod legislacyjnych w Unii Europejskiej przed wejściem w życie Traktatu z Lizbony. Oferowała Parlamentowi Europejskiemu równe kompetencje prawodawcze z Radą Unii Europejskiej i była stosowana w większości obszarów ustawodawczych, z wyjątkiem kilku, takich jak rolnictwo, rybołówstwo czy podatki.
Struktura procedury
Procedura współdecydowania składała się z trzech głównych etapów:
- Pierwsze czytanie
- Drugie czytanie
- Trzecie czytanie z postępowaniem pojednawczym
Procedura mogła zakończyć się po każdym etapie, jeśli Rada i Parlament osiągnęły porozumienie. Po pierwszym czytaniu, jeśli Rada zaakceptowała wszystkie poprawki Parlamentu lub Parlament nie wprowadził żadnych zmian, akt prawny mógł zostać przyjęty, a procedura kończyła się na tym etapie.
Wspólne stanowisko i dalsze kroki
W przypadku rozbieżności Rada ogłaszała wspólne stanowisko, które było przedmiotem drugiego czytania w Parlamencie. Parlament miał na jego przyjęcie, odrzucenie lub poprawienie maksymalnie trzy miesiące (w wyjątkowych sytuacjach cztery). Przekroczenie tego terminu skutkowało automatycznym przyjęciem aktu legislacyjnego.
Aby odrzucić wspólne stanowisko lub wprowadzić poprawki, wymagana była bezwzględna większość głosów. Ograniczenia dotyczące poprawek obejmowały:
- Przywrócenie stanowiska Parlamentu z pierwszego czytania
- Osiągnięcie kompromisu między Radą a Parlamentem
- Zmiany w elementach wspólnego stanowiska, które nie były w pierwotnym projekcie
- Uwzględnienie nowego faktu lub sytuacji prawnej
Kompromis i koncyliacja
Nowe prawo mogło być przyjęte, jeśli Rada zaakceptowała poprawki Parlamentu. W przeciwnym razie zwoływano komitet pojednawczy, składający się z 27 delegatów z Rady i 27 z Parlamentu. Celem tego komitetu było wypracowanie kompromisowej wersji tekstu legislacyjnego. Jeśli kompromisu nie osiągnięto lub został on odrzucony przez Parlament w trzecim czytaniu, akt legislacyjny nie był przyjmowany.
Obecnie, procedura współdecydowania została zastąpiona zwykłą procedurą ustawodawczą w Unii Europejskiej.
