Prezydent miasta w Polsce
Prezydent miasta to organ wykonawczy samorządu terytorialnego w gminach miejskich z populacją powyżej 100 tys. mieszkańców oraz w miastach na prawach powiatu. Od 2002 roku prezydentów miast wybiera się w 107 polskich miastach, zwanych miastami prezydenckimi.
Funkcje i kompetencje
Prezydent miasta pełni funkcje organu administracji publicznej, posiadając władztwo administracyjne oraz specjalne kompetencje. W gminach miejskich i miejsko-wiejskich odpowiada mu burmistrz, a w gminach wiejskich – wójt. Prezydent może być odwołany w lokalnym referendum na wniosek 1/10 wyborców, przy czym wymagana jest frekwencja min. 3/5.
Prezydent miasta na prawach powiatu
W miastach na prawach powiatu prezydent pełni dodatkowo funkcje zarządu powiatu oraz zadania starosty. Należy do niego m.in. przewodniczenie komisji bezpieczeństwa i porządku oraz zarządzanie administracją zespoloną w mieście.
- Powiatowy urząd pracy
- Jednostki organizacyjne miejskich służb
Przepisy prawne
Obowiązujące przepisy dotyczące prezydenta miasta uregulowane są w kilku ustawach:
- Ustawa o samorządzie gminnym – definiuje wójta jako organ wykonawczy gminy oraz zasady wyboru prezydenta w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców.
- Ustawa o samorządzie powiatowym – prezydent miasta na prawach powiatu wykonuje funkcje organów powiatu.
- Ustawa o ustroju miasta stołecznego Warszawy – prezydent Warszawy jest zwierzchnikiem służb miejskich.
- Ustawa o drogach publicznych – prezydent miasta zarządza wszystkimi drogami publicznymi, z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych.
Międzynarodowe odpowiedniki
Funkcja prezydenta miasta występuje również w Niemczech i Szwajcarii. W Niemczech odpowiadają jej:
- Burmistrz rządzący w Berlinie
- Pierwszy burmistrz w Hamburgu
- Burmistrz w Bremie
- Nadburmistrz w pozostałych miastach
W krajach anglojęzycznych odpowiednikiem jest „city mayor”.
