Prequel – definicja i historia
Prequel to utwór literacki lub filmowy, który przedstawia wydarzenia wcześniejsze niż te opisane w oryginalnym dziele. Zwykle powstaje po pierwowzorze i wyjaśnia niektóre wątki oraz zdarzenia. Termin „prequel” jest neologizmem, łączącym przedrostek „pre-” (łac. „przed”) z „sequel”, który odnosi się do kontynuacji opowieści.
Termin ten po raz pierwszy pojawił się w druku w 1958 roku w artykule Anthony’ego Bouchera. Opisał on powieść Jamesa Blisha „Będą im świecić gwiazdy” jako prequel wcześniejszego dzieła. Mimo to prequele występowały w literaturze już wcześniej, przykładem może być „Złoto z Porto Bello” A.D. Howdena Smitha z 1924 roku, będące prequelem „Wyspy skarbów” Roberta Louisa Stevensona.
Przykłady prequeli
- Gwiezdne wojny – trylogia z lat 1999–2005 w stosunku do oryginalnej trylogii z lat 1977–1983.
- Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć – książka i film, będące prequelem serii o Harrym Potterze.
- Prometeusz (2012) i Obcy: Przymierze (2017) – prequele serii filmów o Obcym.
- Młode Wilki (1995) i Młode Wilki ½ (1997) – druga część opowiada o wydarzeniach wcześniejszych w stosunku do pierwszej części.
- Serial Bates Motel (2013–2017) – historia młodości Normana Batesa, postaci z filmu Psychoza.
- Gra Resident Evil Zero – prequel pierwszej części gry z serii Resident Evil.
- Gra Czyste Niebo – prequel pierwszej części gry z serii S.T.A.L.K.E.R., rozgrywający się przed wydarzeniami z „Cienia Czarnobyla”.
Prequele odgrywają ważną rolę w rozwijaniu uniwersum oraz wzbogacaniu kontekstu znanych historii, a ich popularność nieprzerwanie rośnie w literaturze i filmie.