Pręciki i ich rola w widzeniu
Pręciki to fotoreceptory znajdujące się w siatkówce oka, które odpowiadają za postrzeganie kształtów i ruchu, szczególnie w warunkach słabego oświetlenia. Umożliwiają one widzenie skotopowe, czyli czarno-białe, które jest mniej precyzyjne niż widzenie fotopowe, które zapewniają czopki.
Jedna pręcik jest około 100 razy bardziej czuła na światło niż czopek i może reagować na pojedynczy foton. W siatkówce każdego oka znajduje się około 100 milionów pręcików, głównie na obrzeżach. Pręciki są bardziej wrażliwe na światło niebieskie, co powoduje zjawisko Purkiniego w ciemności.
Reakcja na światło
Aktywacja pręcików polega na hiperpolaryzacji błony komórkowej. W ciemności pręciki depolaryzują się, uwalniając kwas glutaminowy jako neuroprzekaźnik. Proces ten jest związany z wysokim stężeniem cGMP, które otwiera kanały jonowe, pozwalając na napływ dodatnich ładunków do komórki.
Gdy pada światło, pigment rodopsyna absorbuje je, co prowadzi do zmiany jej kształtu. Zmiana ta aktywuje białka regulatorowe, które przekształcają cGMP w GMP, zamykając kanały jonowe. Jedna cząsteczka rodopsyny może aktywować setki białek, co sprawia, że reakcja na pojedynczy foton jest bardzo silna.
Porównanie właściwości czopków i pręcików
- Czułość na światło: Pręciki są bardziej czułe niż czopki.
- Widzenie: Pręciki umożliwiają widzenie w słabym świetle (widzenie skotopowe), a czopki w jasnym świetle (widzenie fotopowe).
- Rozdzielczość: Sygnały z pręcików mają niższą rozdzielczość obrazu w porównaniu do czopków.
- Lokalizacja: Pręciki są głównie zlokalizowane na obrzeżach siatkówki.
Literatura
Zapraszam do zapoznania się z dodatkowymi materiałami na temat struktury i funkcji fotoreceptorów w ludzkim oku.
Przypisy
Kategoria: Oko
Kategoria: Receptory
