„`html
Pozezdrze
Pozezdrze (niem. Possessern, w latach 1938–1945 Großgarten) to wieś w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie węgorzewskim, będąca siedzibą gminy Pozezdrze. Miejscowość leży przy drodze krajowej nr 63. W latach 1975–1998 administracyjnie przynależała do województwa suwalskiego.
Nazwa
Historia nazwy wsi sięga 1887 roku, kiedy to występowała jako Pozezdrze lub Przezdrze. Niemiecka nazwa Passessern została w 1938 roku zmieniona na Großgarten w ramach akcji germanizacyjnej.
Historia
Wieś została założona 21 czerwca 1543 roku. W 1710 roku zmarło tu 309 osób na skutek epidemii dżumy. Początkowo Pozezdrze było własnością księcia Albrechta Hohenzollerna, później królewską. W 1858 roku wieś liczyła 927 mieszkańców, a w 1939 roku – 1551. W 1910 roku Pozezdrze ucierpiało w wyniku pożaru.
Podczas I wojny światowej wieś znalazła się na froncie, a w czasie II wojny światowej w pobliżu zbudowano kwaterę dla Himmlera. W okolicy znajdują się bunkry z okresu II wojny światowej, które były wykorzystywane przez SS i policję.
Oświata
Szkoła w Pozezdrzu została założona w 1737 roku. W 1885 roku uczyło się tu 142 uczniów, z których 100 znało język polski. W 1935 roku funkcjonowały dwie szkoły, w tym jedna czteroklasowa z 218 uczniami.
Religia
Początkowo mieszkańcy należeli do parafii w Kruklankach. Parafia luterańska w Pozezdrzu została założona w 1886 roku. Kościół, zbudowany w 1891 roku, został zniszczony w czasie I wojny światowej, a jego odbudowa miała miejsce w 1923 roku. W 1946 roku powstała parafia rzymskokatolicka pod wezwaniem św. Stanisława Kostki, która obecnie funkcjonuje w tym miejscu.
Bibliografia
- Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom VIII, Warszawa, 1887
- Andrzej Wakar i Bohdan Wilamowski, „Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu”, Olsztyn, 1968
- Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok, 1996
„`
