„`html
Powstanie Krakowskie (1846)
Powstanie krakowskie, znane również jako rewolucja krakowska, miało miejsce w Wolnym Mieście Krakowie od 21 lutego do 4 marca 1846 roku. Była to próba ogólnonarodowego zrywu w celu uzyskania niepodległości i wprowadzenia demokracji, która miała miejsce głównie w Galicji.
Przygotowania
W obliczu wcześniejszych niepowodzeń zrywów narodowych, zaczęto dostrzegać znaczenie chłopów w walkach powstańczych. Rząd Narodowy obiecał im uwłaszczenie i przydzielenie ziemi. Jednakże, antyszlacheckie nastroje wśród chłopów sprawiły, że ich zaangażowanie w powstanie okazało się niewielkie.
W styczniu 1846 roku ustalono skład Rządu Narodowego, w skład którego weszli m.in. Karol Libelt i Jan Tyssowski. W lutym doszło do aresztowań liderów ruchu, co osłabiło przygotowania do powstania.
Wybuch Powstania
18 lutego 1846 roku, gdy austriacki oddział wkroczył do Krakowa, władze powstańcze postanowiły jednak kontynuować działania. 20 lutego w Krośnie ogłoszono wybuch powstania, które rozpoczęło się ostrzeliwaniem oddziałów zaborczych. 24 lutego dyktaturę objął Jan Tyssowski, wspierany przez Edwarda Dembowskiego.
Rozwój Powstania
Powstańcy z Krosna i Brzozowa pod dowództwem Teofila Ostaszewskiego podjęli działania w kierunku Sanoka. Jednakże, brak wsparcia i decyzje strategiczne doprowadziły do niepowodzeń na wielu frontach. W Chrzanowie udało się zdobyć posterunek żandarmerii, lecz ostatecznie powstańcy zmuszeni byli do kapitulacji.
Upadek Powstania
22 lutego Kraków był wolny, a do powstańczych oddziałów zgłosiło się 6 tys. ochotników. Mimo to, brak broni i organizacji doprowadził do klęski. 26 lutego miała miejsce jedyna bitwa pod Gdowem, w której powstańcy zostali pokonani. Edward Dembowski zginął 27 lutego podczas próby mobilizacji chłopów.
1 marca armia austriacka zażądała kapitulacji Krakowa, a 3 marca Tyssowski opuścił miasto z częścią oddziału. Wkrótce po tym wojska austriackie wkroczyły do Krakowa.
Skutki
Powstanie krakowskie zakończyło się klęską, a uczestników czekały represje. Tyssowski i inni powstańcy zostali internowani przez Prusaków, a niektórzy z nich zostali skazani na karę śmierci. Wkrótce po tym, w wyniku Wiosny Ludów, wielu skazanych zostało uwolnionych.
W wyniku powstania, Wolne Miasto Kraków przestało istnieć, a 16 listopada 1846 roku miasto zostało włączone do Austrii, co było sprzeczne z postanowieniami kongresu wiedeńskiego.
„`
