Powojnik (Clematis)
Powojnik, znany jako Clematis, to rodzaj roślin z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae), obejmujący około 500 gatunków. Rośliny te występują na całym świecie, głównie w strefie klimatu umiarkowanego oraz ciepłego, z największym zróżnicowaniem w Azji Wschodniej. Powojniki rosną w różnych siedliskach, od lasów deszczowych po półpustynie.
Morfologia
Powojniki to pnącza, które mogą osiągać długość do 30 m. Wspinają się przy pomocy ogonków liściowych. Ich łodygi mogą być drewniejące lub zielne. W Polsce kwitnienie występuje od maja do października. Należy pamiętać, że niektóre gatunki są lekko trujące, a sok z powojników może powodować podrażnienia skóry.
Wybrane gatunki
- Clematis alpina – powojnik alpejski
- Clematis vitalba – powojnik pnący
- Clematis integrifolia – powojnik całolistny
- Clematis jackmanii – powojnik Jackmana
- Clematis viticella – powojnik włoski
Wiele uprawianych powojników to mieszańce i kultywary o zróżnicowanym pochodzeniu, np. Clematis 'The President’.
Zastosowanie
Powojniki są cenione jako rośliny ozdobne, zaczęły być uprawiane w Europie w XVI wieku, a ich popularność wzrosła w XIX wieku z rozwojem selekcji odmian. Znanych jest wiele tysięcy odmian, z czego około 300 jest powszechnie uprawianych. Odmiany te różnią się kolorem, kształtem kwiatów, porą kwitnienia oraz siłą wzrostu.
Nieliczne gatunki mają zastosowanie lecznicze, a młode pędy niektórych z nich są jadalne po ugotowaniu.
Podsumowanie
Powojnik to wszechstronny rodzaj roślin, ceniony zarówno w ogrodnictwie, jak i w medycynie. Jego różnorodność oraz walory estetyczne czynią go popularnym wyborem w ogrodach na całym świecie.
