Potok Wielki
Potok Wielki to wieś w Polsce, zlokalizowana w województwie lubelskim, w powiecie janowskim, będąca siedzibą gminy o tej samej nazwie. W latach 1975–1998 miejscowość należała do województwa tarnobrzeskiego. Zgodnie z danymi z Narodowego Spisu Powszechnego z 2011 roku, wieś zamieszkiwało 678 osób.
Historia
Potok Wielki jest jedną z najstarszych wsi w powiecie janowskim, z osadnictwem datowanym na okres plemienny. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1326 roku jako siedziba parafii katolickiej, wieś była ważnym ośrodkiem lokalnym. W XV wieku Potok przyjął nazwę „Wielki”. W 1390 roku król Władysław Jagiełło nadał mu prawo magdeburskie.
W XVI wieku wieś była własnością rodu Potockich oraz innych rodzin. W II połowie XVIII wieku dzierżawcy dopuszczali się nadużyć wobec poddanych, co prowadziło do buntu chłopów. Po uwłaszczeniu w 1864 roku, wieś zaczęła się rozwijać, z budową szkoły i instytucji publicznych. W czasie I i II wojny światowej Potok Wielki był świadkiem wielu wydarzeń, w tym walk frontowych oraz represji wobec mieszkańców.
Kościół św. Mikołaja
Kościół w Potoku Wielkim, zbudowany po 1460 roku, jest jednym z najstarszych obiektów w regionie. Parafia została wzmiankowana w 1326 roku. Po pożarze w 1881 roku, kościół został odbudowany w 1904 roku. Wnętrze kościoła zachowało elementy późnogotyckie oraz cenne wyposażenie, takie jak prospekt organowy z końca XIX wieku i obraz Matki Boskiej z XVIII wieku.
Obiekty użyteczności publicznej
- Zespół Szkół w Potoku Wielkim
- Publiczna Szkoła Podstawowa
- Publiczne Gimnazjum
- Ochotnicza Straż Pożarna
- Gminna Biblioteka Publiczna
- Dwa Niepubliczne Ośrodki Zdrowia
- Oddział Banku Spółdzielczego
- Gminny Ośrodek Kultury
- Ośrodek Pomocy Społecznej
Znane postacie
W Potoku Wielkim urodził się Stanisław Korczak, ofiara zbrodni katyńskiej, oraz Jerzy Antoni Kowalczyk, polski historyk sztuki i profesor.
Podsumowanie
Potok Wielki to wieś z bogatą historią, sięgającą czasów średniowiecza. Z perspektywy historycznej, społecznej i kulturowej, miejscowość ta nadal odgrywa ważną rolę w regionie, z rozwiniętą infrastrukturą oraz cennymi zabytkami.