„`html
Poświętnikowate (Scarabaeidae)
Poświętnikowate, znane również jako żukowate, to rodzina chrząszczy z podrzędu wielożernych, będąca największą rodziną nadrodziny żukokształtnych. W Polsce wyróżnia się 143 gatunki tej rodziny.
Nazewnictwo
Rodzina Scarabaeidae była wcześniej określana jako żukowate, jednak po wydzieleniu rodziny Geotrupidae, dla Scarabaeidae ustalono nazwę poświętnikowate. Obecnie używa się nazw: poświętnikowate dla Scarabaeidae i gnojarzowate dla Geotrupidae.
Morfologia
Owad dorosły
Rozmiary ciała poświętnikowatych wahają się od 1,9 mm do 160 mm. Ich kształt jest różnorodny, a ubarwienie może być jaskrawe lub metaliczne. Główne cechy morfologiczne obejmują:
- Oczy złożone, kierujące się ku przodowi.
- Czułki złożone z 9-10 członów.
- Różnorodne kształty przedplecza.
- Odnóża z charakterystycznymi ząbkowaniami.
Larwa
Larwy poświętnikowatych, znane jako pędraki, mają ciało wygięte w kształt litery „C”. Cechują się:
- Budową czułków z czterema członami.
- Brakiem oczek larwalnych w większości podrodzin.
- Puszka głowowa z wyraźnym szwem czołowonadustkowym.
Biologia i ekologia
Poświętnikowate mają różnorodne preferencje pokarmowe, w tym:
- Koprofagia
- Padlinożerność
- Detrytusożerność
- Drapieżnictwo
Różnorodność i zoogeografia
Rodzina ta liczy około 30 tysięcy gatunków na całym świecie, co czyni ją największą rodziną żukokształtnych.
Systematyka
W obrębie poświętnikowatych wyróżnia się 19 podrodzin, w tym 2 wymarłe. Przykładowe podrodziny to:
- Aphodiinae (plugowate)
- Scarabaeinae
- Dynastinae (rohatyńcowate)
- Cetoniinae (kruszczycowate)
„`
