Port morski
Port morski to obiekt wodny położony nad oceanem, morzem lub wewnętrznymi wodami danego kraju, który umożliwia żeglugę, transport morski i ruch pasażerski. Termin ten często odnosi się również do miasta, w którym port się znajduje.
Infrastruktura
Aby port morski funkcjonował sprawnie, niezbędne są:
- dostatecznie głęboki kanał wodny oraz miejsca do postoju statków,
- ochrona przed wiatrem i falowaniem,
- dostęp do innych środków transportu (pociągi, ciężarówki),
- przestrzeń do składowania towarów (magazyny, place składowe).
Obszar portu dzieli się na część wodną (akwatorium) i lądową, gdzie znajdują się urządzenia przeładunkowe oraz drogi dojazdowe. W porcie występują różne urządzenia, takie jak dźwigi oraz systemy bunkrowania statków.
Uregulowania prawne
W Polsce status portu morskiego jest regulowany prawnie przez Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej. Porty morskie nadzorowane są przez dyrektorów urzędów morskich, a ich infrastruktura należy do skarbu państwa. Porty morskie o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej to Gdańsk, Gdynia, Szczecin i Świnoujście, zarządzane przez odpowiednie spółki akcyjne.
W Polsce istnieje 32 porty morskie, z czego trzy znajdują się na rzekach: Elbląg, Police i Szczecin. Odcinki tych rzek od ujścia do portów są uznawane za morskie wody wewnętrzne.
Specjalizacja
Porty morskie można podzielić na różne rodzaje, w zależności od ich funkcji:
- Porty handlowe: zajmują się transportem morskim, w tym porty uniwersalne i specjalizowane.
- Porty rybackie: użytkowane przez statki rybackie, z odpowiednią infrastrukturą.
- Porty jachtowe: skoncentrowane na obsłudze jachtów.
- Porty wojenne: bazy marynarki wojennej.
Niektóre porty pełnią kilka funkcji, na przykład:
- Gdańsk: port uniwersalny z funkcją rybacką i jachtową.
- Gdynia: port handlowy z dużym udziałem kontenerów.
- Kołobrzeg: port z infrastrukturą rybacką i pasażerską.
- Police: port specjalizujący się w towarach masowych.