Pomnik Czynu Polaków w Szczecinie
Pomnik Czynu Polaków, znany również jako Pomnik Trzech Orłów, znajduje się w Szczecinie w Parku Kasprowicza, naprzeciw Jasnych Błoni. Został zaprojektowany przez Gustawa Zemłę i odsłonięty 3 września 1979 roku.
Historia budowy pomnika
Inicjatywa budowy pomnika pojawiła się 6 września 1972 roku, kiedy to Komitet Wojewódzki PZPR w Szczecinie postanowił uczcić społeczeństwo Szczecina za odbudowę miasta po II wojnie światowej. Za realizację projektu odpowiedzialne było Towarzystwo Przyjaciół Szczecina, którego przewodniczącym był Jan Stopyra, ówczesny Prezydent Miasta.
W 1976 roku powołano Komitet Organizacyjny Budowy Pomnika, a wizję artystyczną „Trzy pokolenia – Trzy orły” stworzył prof. Gustaw Zemła. Główni wykonawcy, odpowiedzialni za odlewy orłów z brązu, pracowali w Zakładach Mechanicznych w Warszawie oraz Stoczni Szczecińskiej.
Pomnik został nazwany „Pomnik Czynu Polaków” jako wyraz szacunku dla trzech pokoleń Polaków: Polonii szczecińskiej sprzed wojny, pionierów powojennego Szczecina oraz pokolenia odbudowującego miasto. Odsłonięcie miało miejsce w 40. rocznicę wybuchu II wojny światowej, a w ceremonii uczestniczył minister spraw wewnętrznych Stanisław Kowalczyk.
Charakterystyka techniczna
- Wysokość Pomnika: 22,5 m
- Rozpiętość skrzydeł orłów: 6,5 m
- Waga orłów: 60 ton
- Całkowita wysokość kolumny: 22,75 m
- Dolna krawędź orłów znajduje się na wysokości 7,70 m nad poziomem gruntu.
Pomnik jest częściowo zatopiony w 150-tonowej bryle betonu, a w jego podziemnej części znajduje się komora ochronna z drabinkami do konserwacji konstrukcji. Do budowy użyto około 83 ton stali, w tym 10 ton stali nierdzewnej.
Podsumowanie
Pomnik Czynu Polaków w Szczecinie to ważny zabytek, który upamiętnia wysiłki trzech pokoleń Polaków w odbudowie i rozwoju miasta. Jego monumentalna forma oraz symboliczną wartość dostrzegają mieszkańcy i turyści odwiedzający Szczecin.
