Półstrunowce
Półstrunowce (Hemichordata) to typ bezkręgowych, morskich zwierząt wtóroustych, które mają cechy morfologiczne zbliżone do strunowców, ale w rozwoju zarodkowym wykazują bliskie pokrewieństwo ze szkarłupniami. Występują głównie w wodach morskich, w strefie dennej, gdzie żywią się detrytusem oraz drobnymi organizmami.
Budowa ciała
Półstrunowce mają robakowate ciało z trójdzielną jamą ciała, osiągające długość od 1 mm do 2,5 m. Ciało dzieli się na:
- ryjek (prosoma),
- kołnierz,
- tułów (wydłużony lub workowaty).
Kołnierz oddzielony jest od ryjka bruzdą, na dnie której znajduje się otwór gębowy. Gardziel większości gatunków ma szpary skrzelowe, co umożliwia jednoczesne prowadzenie funkcji oddechowych i pokarmowych. Ryjek jest usztywniony notochordą, która nie jest homologiczna z struną grzbietową strunowców.
Układy organów
Układ pokarmowy półstrunowców składa się z:
- gęby,
- gardzieli,
- przełyku,
- jelita z bocznymi kieszonkami wątrobowymi.
Ich układ krwionośny jest otwarty, a układ wydalniczy tworzą orzęsione przewody. Półstrunowce są zwierzętami rozdzielnopłciowymi i jajorodnymi.
Pokrewieństwo i klasyfikacja
Badania genetyczne wskazują na pokrewieństwo półstrunowców ze strunowcami, jednak są one bliżej spokrewnione ze szkarłupniami, tworząc klad Ambulacraria. Wspólną cechą tych grup jest larwa typu dipleuruli.
Obecnie znanych jest około 100 gatunków półstrunowców, które dzielą się na dwie główne grupy:
- jelitodyszne (Enteropneusta),
- kolonijne pióroskrzelne (Pterobranchia).
Wymarłe graptolity (Graptolithina) żyły w okresie kambru do wczesnego karbonu. Półstrunowce były początkowo klasyfikowane jako podtyp strunowców, ale z uwagi na pokrewieństwo ze szkarłupniami, zostały uznane za odrębny typ.