Polskie Wczesnośredniowieczne Emisje Monetarne
Pierwsze monety w Polsce zaczęły być emitowane na przełomie X i XI wieku, lecz nie odegrały większej roli w obrocie. Zmiany w tej kwestii nastąpiły za panowania Bolesława Szczodrego, kiedy to krajowe srebrne denary stały się dominującą formą pieniądza. Waga monet systematycznie malała, od średnio około 2 g za Mieszka I do poniżej 0,5 g w okresie rozbicia dzielnicowego.
Ikonografia Monet
Monety charakteryzowały się zachodnioeuropejskim stylem. Awers przedstawiał zazwyczaj głowę władcy, a rewers krzyż równoramienny. Często pojawiały się inskrypcje z imieniem władcy oraz symbole władzy. W okresie Władysława Hermana zadebiutowały pierwsze emisje prywatne, a pierwsze monety kościelne pojawiły się w XII wieku.
Mieszko I
W panowaniu Mieszka I (960–992) dominowały monety z wpływami saskimi. Monety były bite w niewielkiej liczbie, a ich znaczenie handlowe było ograniczone. Najstarsza moneta z imieniem Mieszka, datowana na lata 970–992, przedstawia uproszczony wizerunek świątyni.
Bolesław Chrobry
Za panowania Bolesława Chrobrego (992–1025) wprowadzono różnorodność typów stempli i bardziej złożone inskrypcje. Emisje monet były inspirowane wzorami bawarskimi i czeskimi. Najstarsza moneta Chrobrego ma legendę BOLEZLAV, a najbardziej znaną emisją jest denar PRINCES POLONIE, pierwszy zapis nazwy Polski na monecie. Waga denarów Chrobrego utrzymywała się powyżej 1 g.
Bolesław Szczodry
Bolesław Szczodry zorganizował mennictwo, sprowadzając mincerzy z Niemiec. Emisje monet charakteryzowały się immobilizacją stempla oraz zmniejszeniem wagi do 0,7–0,9 g. Denar książęcy przedstawia władcę na koniu, a królewski ukazuje ukoronowaną głowę.
Władysław Herman i Sieciech
Władysław Herman ograniczył się do jednej operacji „renovatio”, a jego panowanie charakteryzowało się osłabieniem władzy książęcej. Po raz pierwszy wybito również monety prywatne, emitowane przez palatyna Sieciecha.
Bolesław Krzywousty
Za Bolesława Krzywoustego monety stały się dominującą formą płatności, a ich jakość artystyczna wzrosła. Powstały pierwsze brakteaty. Najważniejszym osiągnięciem były dwie brakteaty ze wizerunkiem świętego Wojciecha, mające na celu wzmocnienie prestiżu metropolii gnieźnieńskiej.
Rozbicie Dzielnicowe
Po panowaniu Krzywoustego w obiegu pozostawały denary jego synów, Władysława Wygnańca i Bolesława Kędzierzawego. Emisje monet były kontynuowane, jednak z coraz większym wpływem obcych mennictw.
