Polskie Siły Zbrojne
Polskie Siły Zbrojne (PSZ) to formacje wojskowe utworzone jesienią 1939 roku na obczyźnie, w związku z II wojną światową. Dowodzili nimi Naczelny Wódz oraz Rząd RP na uchodźstwie. PSZ są często określane jako Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie, co miało na celu odróżnienie ich od jednostek walczących na froncie wschodnim. Formacje te zostały rozwiązane przez Brytyjczyków w 1947 roku.
Nazwa i struktura
Oficjalna nazwa PSZ obejmowała wszystkie siły zbrojne RP działające w latach 1940–1947. W praktyce termin ten odnosił się do jednostek utworzonych we Francji, a potem w Wielkiej Brytanii. PSZ dzieliły się na wojsko lądowe, marynarkę wojenną oraz lotnictwo, które usamodzielniło się w 1940 roku jako Polskie Siły Powietrzne.
Wojsko Polskie we Francji i kampanie
Pierwsze oddziały PSZ, znane jako Armia Polska we Francji, zaczęto formować we wrześniu 1939 roku. W 1940 roku, w wyniku umowy polsko-francuskiej, powstały jednostki lądowe, lotnicze i marynarki wojennej. PSZ brały udział w kampaniach w Norwegii i Francji, a także w późniejszych działaniach we Włoszech, Belgii i Niemczech.
Rozwój i liczebność
Po klęsce wrześniowej i ewakuacji z Francji, PSZ liczyły około 27 tysięcy żołnierzy. Po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej liczebność wzrosła dzięki nowym rekrutacjom i dezercjom z Wehrmachtu. W 1945 roku PSZ liczyły od 200 do 240 tysięcy żołnierzy.
Rozformowanie PSZ
Po zakończeniu wojny, PSZ pełniły służbę w okupowanych Niemczech i Włoszech do ich rozwiązania w 1947 roku. Część żołnierzy wróciła do Polski, gdzie wielu z nich padło ofiarą stalinowskiego terroru. W 1947 roku utworzono Polski Korpus Przysposobienia i Rozmieszczenia dla tych, którzy nie chcieli wracać do komunistycznej Polski.
Koszty utrzymania
Finansowanie PSZ regulowały umowy z rządami sojuszniczymi. Wydatki na utrzymanie jednostek pochodziły z dotacji budżetowych oraz kredytów. Po wojnie, w 1947 roku, podpisano umowę finansową z Wielką Brytanią, w której zrezygnowano z roszczeń wobec Polski.
Działalność po wojnie
Po 1947 roku, władze wojskowe dążyły do zachowania struktury PSZ. Emigracyjne organizacje wojskowe kontynuowały działalność, planując ewentualne remobilizacje. W 1990 roku, po zakończeniu zimnej wojny, formalnie zakończono działalność PSZ na uchodźstwie.
Podsumowanie
Polskie Siły Zbrojne odegrały istotną rolę w II wojnie światowej, uczestnicząc w wielu kampaniach. Po wojnie ich struktura została zachowana na uchodźstwie, co wpłynęło na pamięć o polskim wkładzie w walkę o wolność.
