Polski Język Migowy (PJM)
Polski Język Migowy (PJM) to naturalny język komunikacji osób głuchych w Polsce, wprowadzony na mocy „Ustawy o języku migowym” z 1 kwietnia 2012 roku. PJM jest językiem wizualno-przestrzennym i dla dzieci głuchych jest pierwszym językiem, gdy oboje rodziców jest głuchych. Szacuje się, że PJM używa od 40 do 50 tysięcy osób w Polsce.
Historia
Pierwsze wzmianki o PJM pojawiły się w XIX wieku, kiedy to w 1817 roku ks. Jakub Falkowski założył w Warszawie Instytut Głuchoniemych. W 1879 roku wydano pierwszy słownik języka migowego. PJM ma swoje korzenie w starofrancuskim języku migowym, a jego rozwój był pod wpływem historii Polski, w tym zaborów.
Od połowy XIX wieku do lat 80. XX wieku w edukacji głuchych dominowała doktryna oralistyczna, która marginalizowała użycie języka migowego. W 1984 roku Wacław Kur wprowadził system językowo-migowy w nauczaniu. Jednak PJM nie był wówczas w pełni wdrożony w szkołach. Dopiero w 2008 roku rozpoczęto profesjonalne szkolenie w zakresie translacji PJM na Uniwersytecie Warszawskim.
Struktura gramatyczna PJM
PJM ma swoją unikalną strukturę gramatyczną, odmienną od polskiego. Umożliwia wyrażanie złożonych pojęć. Język ten nie opiera się na dźwiękach, lecz na wizualnym przedstawieniu fonemów, co prowadzi do specyficznej morfologii i składni.
Morfologia i składnia
- PJM ma bogatą morfologię, w tym zarówno fleksję, jak i derywację.
- Składnia PJM najczęściej występuje w szyku SVO, z modyfikatorami na końcu zdania.
Badania naukowe nad PJM
Badania nad PJM rozpoczęły się w latach 90. XX wieku, kiedy to Michael A. Farris wprowadził termin „Polski Język Migowy”. Od tego czasu powstały prace badawcze, jednak pełne opisy struktury gramatycznej PJM są nadal w fazie opracowywania.
Znaczenie PJM
Dla wielu głuchych Polaków, PJM jest językiem ojczystym, a polski język foniczny traktowany jest jako obcy. Wymaganie stosowania metody oralnej przez osoby niesłyszące jest postrzegane jako forma przemocy, niszcząca ich kulturę.
