Polityka wyznaniowa
Polityka wyznaniowa to działania państwa dotyczące stosunku władzy do organizacji religijnych. W krajach demokratycznych opiera się na konstytucyjnych gwarancjach wolności religijnej oraz równości obywateli, natomiast w państwach totalitarnych często ma na celu ograniczenie roli religii oraz podporządkowanie organizacji religijnych władzy.
Zadania polityki wyznaniowej
Polityka wyznaniowa koncentruje się na zjawiskach religijnych, które uległy instytucjonalizacji, czyli przyjęły formę zorganizowanych struktur. Jej zadania obejmują:
- Monitorowanie działalności organizacji religijnych, aby była zgodna z prawem.
- Uwzględnianie struktury wyznaniowej społeczeństwa, w tym liczby i charakteru związków wyznaniowych.
- Reagowanie na historyczne relacje między związkami wyznaniowymi a państwem.
- Wspieranie zlaicyzowanych wartości w społeczeństwie.
Państwo pełni rolę suwerennej władzy, dbając o to, aby działalność związków wyznaniowych nie kolidowała z jego interesami.
Polityka wyznaniowa w Polsce Ludowej
W Polsce Ludowej teoretykami polityki wyznaniowej byli m.in. Henryk Świątkowski, Jerzy Feliks Godlewski i Stanisław Markiewicz. Problematykę tę podejmowali także inni naukowcy. W zakresie wdrażania polityki szczególną rolę odegrali m.in. Serafin Kiryłowicz i Aleksander Merker.
Ważnymi instytucjami realizującymi politykę wyznaniową w PRL były:
- Urząd do Spraw Wyznań
- Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich
- Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej