Połaniec – Informacje ogólne
Połaniec to miasto w starostwie sandomierskim, położone w województwie świętokrzyskim, z populacją wynoszącą 7606 mieszkańców (2022). W latach 1975–1998 miasto należało do województwa tarnobrzeskiego. Znajduje się tu elektrownia Enea Połaniec S.A., której moc wynosi 1800 MW, oraz Zielony Blok o mocy 205 MW, opalany w 100% biomasą. Na terenie miasta znajduje się również podstrefa Specjalnej Strefy Ekonomicznej Starachowice.
Położenie
Miasto leży w Kotlinie Sandomierskiej, od wschodu graniczy z rzeką Wisłą, a od północy i zachodu z Lasami Golejowskimi. Tereny te są pofałdowane, z dolinami Wisły, Czarnej i Wschodniej.
Historia
Pradzieje
Osadnictwo na terenach Połańca sięga paleolitu. W mezolicie powstały pierwsze osady, a około 4000–3500 lat p.n.e. pojawili się osadnicy prowadzący osiadły tryb życia.
Dzieje Połańca
Połaniec zyskał znaczenie w XI wieku, gdy wzniesiono gród przy ujściu rzeki Czarnej do Wisły. Miasto uzyskało prawa miejskie przed 1264 r. W 1350 roku przeniesiono je na obecne miejsce. W XVI wieku miasto wielokrotnie cierpiało z powodu najazdów Tatarów i pożarów. W 1794 roku Tadeusz Kościuszko wydał Uniwersał połaniecki, który uwolnił chłopów od poddaństwa.
W 1869 roku Połaniec utracił prawa miejskie. Po I wojnie światowej w 1934 roku miasto nawiedziła powódź, a podczas II wojny światowej Niemcy utworzyli getto dla Żydów.
Okres powojenny
- 1950s: Zelektryfikowanie Połańca.
- 1960s: Budowa szkoły podstawowej i uruchomienie komunikacji PKS.
- 1970s: Rozpoczęcie budowy Elektrowni Połaniec.
- 1980: Połaniec odzyskał prawa miejskie.
- 1997: Powódź tysiąclecia.
Kultura i edukacja
- Centrum Kultury i Sztuki z salą kinową.
- Miejsko-gminna Biblioteka Publiczna.
- Publiczna Szkoła Podstawowa im. T. Kościuszki.
- Zespół Szkół im. Oddziału Partyzanckiego Armii Krajowej „Jędrusie”.
Transport
Miasto leży przy drodze krajowej nr 79 oraz wojewódzkiej nr 764. Posiada stację kolejową oraz śmigłowcowe lądowisko.
Współpraca międzynarodowa
Połaniec ma kilka miast partnerskich, w tym: Lubowla, Soleczniki, Viggiano, Wonitsa, Étoile-sur-Rhône i Swalawa.
Burmistrzowie Połańca
- Mieczysław Pawlak (1990-1991)
- Zbigniew Jerzy Nowak (1991-1996, 1998-2002)
- Edward Bobiński (1996-1998)
- Janusz Gil (2002-2006)
- Jacek Tarnowski (2006-2021)
- Jacek Nowak (2021-nadal)
