Podpłomyk – Tradycyjne Pieczywo
Podpłomyk to jedna z najstarszych form chleba, stanowiąca mały placek przygotowany z mąki i wody, pieczony na żarze, bez użycia drożdży.
Nazwa
Nazwa „podpłomyk” pochodzi od wyrażenia „pod płomykiem”, co odnosi się do metody pieczenia. Najstarsze zapisy dotyczące podpłomyków pochodzą z XV wieku, zarówno w języku łacińskim, jak i polskim. Słowo „wychopień” i „wychopieniek” również używane były w odniesieniu do tego rodzaju pieczywa.
Historia
Podpłomyki były popularne wśród dawnych Słowian, pełniąc funkcję codziennego pieczywa. W średniowieczu, kiedy świeży chleb był rzadkością, podpłomyki stanowiły podstawowy element diety, gdyż chleb pieczono rzadziej i często był to chleb razowy na zakwasie. Biały chleb, wypiekany z oczyszczonej mąki, był luksusem dostępnym tylko dla bogatszych warstw społecznych.
Sposób Przygotowania
Przygotowanie podpłomyków nie zmieniło się od wieków. Kluczowe składniki to:
- mąka (głównie pszenna)
- sól
- woda
- opcjonalne zioła i przyprawy (np. czarnuszka, kminek)
Składniki mieszane są w elastyczne ciasto, które następnie formuje się w owalne placki. Pieczenie odbywa się na suchej patelni lub historycznie na żarze. Archaiczna metoda polegała na pieczeniu „pod płomieniem”, co sugeruje nazwa podpłomyka.
Obecnie
Podpłomyki wciąż są popularnym substytutem chleba. Czasami dodaje się do nich sodę, co skutkuje powstaniem „sodziaków” lub „proziaków”. Tradycyjnie podawane są z miodem, konfiturami, mlekiem lub zsiadłym mlekiem.
W niektórych regionach Polski podpłomyki były również używane jako próbny wypiek do sprawdzenia temperatury w piecu chlebowym, co miało kluczowe znaczenie dla dalszego pieczenia.
