Podatek dochodowy od osób fizycznych

Podatek dochodowy od osób fizycznych

Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) to bezpośredni podatek, który dotyczy dochodów uzyskiwanych przez osoby fizyczne. W Polsce regulowany jest ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. oraz szeregiem przepisów konstytucyjnych i międzynarodowych.

Typy podatków dochodowych

Na świecie wyróżnia się dwa główne typy podatków dochodowych:

• Podatek cedularny – dochody dzielone są na różne grupy, każda z inną stawką.
• Podatek globalny – obejmuje wszystkie dochody jednostki niezależnie od ich źródła.

Zakres podmiotowy i przedmiotowy PIT

Podatnikami PIT są osoby fizyczne, a ich obowiązek podatkowy zależy od miejsca zamieszkania. Osoby z miejscem zamieszkania w Polsce płacą podatek od wszystkich swoich dochodów, krajowych i zagranicznych. W przypadku osób nierezydentów, podatek dotyczy tylko dochodów uzyskanych w Polsce.

Do przedmiotowego zakresu PIT zaliczają się wszystkie rodzaje dochodów, z wyjątkiem tych zwolnionych z opodatkowania.

Podstawa opodatkowania

Podstawą opodatkowania jest suma dochodów z różnych źródeł, przy czym dochód definiuje się jako różnicę pomiędzy przychodami a kosztami ich uzyskania. Koszty uzyskania przychodów muszą być związane z działalnością zarobkową podatnika.

Zwolnienia od podatku

W polskim prawie istnieją zwolnienia podmiotowe i przedmiotowe. Do zwolnień podmiotowych należą np. przedstawicielstwa dyplomatyczne, a do przedmiotowych różne świadczenia socjalne i odszkodowawcze.

Ulgi podatkowe

Ulgi podatkowe mają na celu wspieranie określonych grup podatników lub działalności. Można je dzielić na:

• Ulgi dla osób prowadzących działalność gospodarczą.
• Ulgi dla osób nieprowadzących działalności.

Skala podatkowa

Polska stosuje stawki progresywne, obecnie wynoszące 17% i 32%. Kwota wolna od podatku wynosi 8000 zł. Istnieją również stawki proporcjonalne dla niektórych dochodów, takich jak zryczałtowany podatek od sprzedaży nieruchomości – 19%.

Pobór podatku

Płatnikami PIT są głównie zakłady pracy, które obliczają i potrącają zaliczki na podatek dla pracowników. Osoby prowadzące działalność gospodarczą samodzielnie obliczają zaliczki.

Szczególne formy opodatkowania

Istnieją różne formy opodatkowania, takie jak ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, który przysługuje przedsiębiorcom przy spełnieniu określonych warunków oraz karta podatkowa, która dotyczy wybranych działalności usługowych.

Podsumowanie

PIT jest złożonym systemem podatkowym, który obejmuje różne formy opodatkowania, zwolnienia i ulgi, mające na celu wsparcie określonych grup podatników oraz regulację dochodów na poziomie krajowym.