Płytka półfalowa
Płytka półfalowa, znana również jako półfalówka, to przezroczysta płytka z anizotropowego kryształu, najczęściej kwarcu, która zmienia polaryzację światła przechodzącego przez nią. Działa na zasadzie rozdzielenia padającego światła na dwa promienie o różnych polaryzacjach, które poruszają się z różnymi prędkościami, co prowadzi do przesunięcia fazy.
Własności idealnej płytki półfalowej
- Przepuszcza całe padające światło, zmieniając jedynie jego polaryzację.
- Nie polaryzuje światła niespolaryzowanego.
- Przekształca światło spolaryzowane liniowo na światło spolaryzowane w kierunku odbijającym polaryzację światła padającego.
- Zmienia światło spolaryzowane kołowo prawoskrętnie na lewoskrętnie i odwrotnie.
Zasada działania
Płytka półfalowa wykorzystuje zjawisko dwójłomności, co oznacza, że prędkość rozchodzenia się światła w niej zależy od kierunku polaryzacji. Gdy światło pada na płytkę z osią optyczną równoległą do jej powierzchni, nie dochodzi do rozszczepienia, ale składowe fali o różnych polaryzacjach poruszają się z różnymi prędkościami. To prowadzi do przesunięcia fazy między nimi.
Różnica dróg optycznych jest opisana wzorem:
gdzie:
- – grubość płytki,
- – różnica współczynników załamania dla obu polaryzacji.
Po przejściu światła przez półfalówkę, płaszczyzna polaryzacji skręca się o kąt , gdzie to kąt między płaszczyzną polaryzacji a kierunkami kryształu. Aby osiągnąć przesunięcie o pół długości fali , grubość płytki musi być odpowiednio dobrana:
Płytka półfalowa różni się od ćwierćfalowej tylko grubością i działa najlepiej dla określonej długości fali, np. dla linii żółtej sodu.
Zastosowanie
Płytki półfalowe są wykorzystywane w różnych przyrządach optycznych, gdzie konieczna jest zmiana stanu polaryzacji światła, takich jak:
- polarymetry
- mikroskopia polaryzacyjna.