„`html
Płucodyszne (Pulmonata)
Płucodyszne to podgromada ślimaków (Gastropoda), obejmująca około 36 tysięcy gatunków, które występują zarówno w środowiskach lądowych, jak i wodnych. Cechą charakterystyczną tych organizmów jest zdolność do oddychania powietrzem atmosferycznym za pomocą narządu oddechowego, określanego jako „płuco”. Płuca te są formowane przez unaczynioną ściankę jamy płaszczowej.
Występowanie i historia
Płucodyszne są znane z zapisu kopalnego od górnego karbonu. Ich występowanie obejmuje niemal cały świat, z dominującą obecnością w środowiskach lądowych oraz rzadszym występowaniem w wodach śródlądowych i morskich.
Diagnoza
Wśród płucodysznych wyróżniamy różnorodność form muszli:
- Ślimaki z pełną muszlą.
- Półnagie, z częściowo zredukowaną muszlą.
- Nagi, z muszlą zredukowaną do wapiennej płytki.
Muszla jest zazwyczaj spiralnie zwinięta, a jej wielkość waha się od 1 mm do 20 cm. Większość płucodysznych nie ma wieczka, z wyjątkiem rodziny Amphibolidae. Wiele gatunków ma dodatkowo skrzela lub pseudoskrzela.
Klasyfikacja
W tradycyjnej klasyfikacji wyróżnia się dwie główne grupy:
- Nasadooczne (Basommatophora)
- Trzonkooczne (Stylommatophora)
Niektórzy badacze uwzględniają także prapłucodyszne (Archaeopulmonata) oraz Systellommatophora. Chociaż monofiletyzm płucodysznych jest potwierdzony, dalsze badania molekularne kwestionują przynależność niektórych grup, takich jak Pyramidelloidea i Sacoglossa.
Występowanie w Polsce
W Polsce zidentyfikowano 209 gatunków płucodysznych, które należą do wielu rodzin, takich jak:
- Argnidae
- Beczułkowate
- Bezoczkowate
- Błotniarkowate
- Hygromiidae
- Pristilomatidae
- Oxychilidae
- i inne.
Różnorodność rodzin odzwierciedla bogactwo gatunków płucodysznych występujących na tym obszarze.
„`