„`html
Płonka Kościelna
Płonka Kościelna to wieś w Polsce, zlokalizowana w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Łapy. W drugiej połowie XVII wieku miejscowość była zaściankiem szlacheckim w powiecie suraskim. W latach 1975–1998 administracyjnie należała do województwa białostockiego. Na koniec 2007 roku wieś liczyła 447 mieszkańców.
Lokalizacja i historia
Płonka Kościelna znajduje się 4 km na północny zachód od Łap oraz 30 km na południowy zachód od Białegostoku. Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 681, a teren leży w dolinie rzeki Awissa.
Pierwsze wzmianki o Płonce datowane są na 1203 rok, kiedy to książę Konrad Mazowiecki przekazał biskupowi płockiemu dobra ziemskie. W XVIII wieku miejscowość była wspomniana w kontekście przejścia wojsk Wincentego Gosiewskiego. W 1827 roku wieś liczyła 737 mórg i posiadała kościół, wiatrak, szkołę oraz dom schronienia.
W 1944 roku Niemcy przeprowadzili aresztowania mieszkańców, a 7 osób nie powróciło do domów. W tym czasie zginął również Mieczysław Płoński.
Obecnie Płonka Kościelna jest znana z sanktuarium maryjnego z XVII-wiecznym obrazem Wniebowzięcia NMP oraz z tzw. cudownego źródła na Łasku, które przyciąga pielgrzymów. W 1983 roku odsłonięto pomnik króla Jana III Sobieskiego z okazji 300. rocznicy wiktorii wiedeńskiej.
Parafia i obiekty sakralne
Parafia w Płonce została założona w 1502 roku. Obecny neogotycki kościół pw. św. Michała Archanioła został wybudowany w latach 1905–1913, a po II wojnie światowej przeszedł gruntowną renowację. Zlokalizowany jest tuż obok cmentarz parafialny oraz wyszukiwarka osób pochowanych na tym terenie.
Zabytki
Zespół kościoła parafialnego wpisany do rejestru zabytków obejmuje:
- neogotycki kościół pw. św. Michała Archanioła (1906–1913)
- drewniana kaplica cmentarna (1800)
- nieczynny cmentarz (XV-1905)
- ogrodzenie z bramami (XVII, 1 ćw. XX)
„`
