Titus Maccius Plautus
Titus Maccius Plautus (ok. 250 p.n.e. – ok. 184 p.n.e.) był rzymskim komediopisarzem, jednym z najstarszych autorów, których utwory przetrwały do dzisiaj. Razem z Terencjuszem, Plautus jest jednym z dwóch komediopisarzy, których dzieła znamy z bezpośrednich przekazów.
Życiorys
O życiu Plauta wiadomo niewiele. Urodził się w Sarsinie w Umbrii. Po osiągnięciu sukcesu finansowego związanego z pisaniem komedii, zainwestował w handel morski, co doprowadziło go do bankructwa. Aby się utrzymać, pracował w młynie, gdzie w wolnym czasie napisał trzy komedie, które przywróciły mu niezależność finansową. Zmarł w 184 p.n.e., co potwierdził Cyceron.
Kwestia nazwiska
W średniowieczu Plaut był często mylony z innymi autorami, co prowadziło do przypisywania mu różnych nazwisk, takich jak Marcus Accius Plautus. Dopiero w XIX wieku ustalono, że jego prawdziwe nazwisko to Maccius.
Twórczość
Komedie Plauta są adaptacjami greckich utworów z nowej komedii attyckiej, głównie Menandra. Pisane są językiem potocznym, realistycznie oddając życie ówczesnych ludzi. Utwory dzieli się na różne kategorie, w tym:
- komedie charakterów
- komedie intryg
- komedie pomyłek
- komedie rodzinne
- farsy
Charakteryzują się prostą fabułą, często opowiadając o młodzieńcach zakochanych w niewolnicach, z pomocą sprytnych niewolników.
Problem autentyczności
Komedie Plauta były popularne, co prowadziło do powstawania podróbek i przypisywania mu nieautentycznych utworów. Istniały również inne postacie o podobnych nazwiskach, co potęgowało zamieszanie.
Kanony
W czasach późnej republiki przypisywano Plautowi około 130 komedii, z czego niektóre były fałszywe. Wypracowano różne kanony, w tym kanon warroński, który uznaje 21 komedii za autentyczne.
Recepcja
Komedie Plauta miały znaczący wpływ na rozwój komedii w Europie. W Polsce interesowano się nimi od XV wieku, a ich tłumaczeniem zajmował się m.in. Józef Ignacy Kraszewski.
