„`html
Pireneje
Pireneje, znane również jako Pirineos (hiszp.), to łańcuch górski w Europie, należący do Alpidów Zachodnich. Rozciągają się na długości 450 km, między Atlantykiem a Morzem Śródziemnym, w północno-wschodniej części Półwyspu Iberyjskiego. W większości stanowią granicę między Francją a Hiszpanią, przechodząc również przez Andorę.
Nazwa
Nazwa „Pireneje” pochodzi od mitologicznej postaci Pyrene, córki Atlasa. Według legendy była ona ofiarą Heraklesa i uciekła w góry, gdzie zginęła. Inne źródła sugerują, że może mieć baskijskie korzenie, gdzie oznacza „góry Księżyca”.
Podział
- Podział polityczny: Pireneje znajdują się w kilku francuskich departamentach, w tym Pyrénées-Orientales i Hautes-Pyrénées, oraz w hiszpańskich prowincjach, takich jak Huesca i Nawarra.
- Podział geograficzny: Góra dzieli się na trzy główne części: Zachodnią, Centralną i Wschodnią.
Geologia
Pireneje powstały w wyniku orogenezy alpejskiej. Ich struktura geologiczna składa się z dwóch głównych kompleksów skalnych: starszego, paleozoicznego, oraz młodszego, mezozoicznego i kenozoicznego. W osi gór występują skały metamorficzne oraz granity.
Szczyty
Najwyższe szczyty Pirenejów to:
- Aneto – 3404 m n.p.m.
- Mont Posets – 3375 m n.p.m.
- Mont Perdu – 3355 m n.p.m.
- Pico Maldito – 3350 m n.p.m.
- Pico Espadas – 3332 m n.p.m.
Rzeki
Pireneje są źródłem wielu ważnych rzek, w tym:
- Adour
- Garonna
- Nivelle
- Bidasoa
- Aragón
Rozrywka
W Pirenejach znajdują się liczne miejsca do uprawiania sportów zimowych i turystyki. Popularne ośrodki to:
- Hiszpania: Formigal, Baqueira Beret, Astún
- Andora: Pas de la Casa, Soldeu el Tarter
- Francja: Cauterets, La Mongie, Luz Ardiden
Pireneiści
Znani badacze Pirenejów to m.in. Louis François Ramond de Carbonnières i Pedro Montserrat Recoder.
„`
W powyższym dokumencie przedstawiono kluczowe informacje o Pirenejach, ich nazwie, podziale politycznym i geograficznym, geologii, najwyższych szczytach, rzekach oraz możliwościach rozrywkowych.
