Informacje ogólne
Pilzno to miasto w województwie podkarpackim, w powiecie dębickim, zajmujące powierzchnię 16,04 km². W 2022 roku zamieszkiwało je 4957 osób. Miasto leży nad rzeką Wisłoką i jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej o tej samej nazwie.
Historia
Pilzno zostało założone w 1354 roku na prawie magdeburskim przez Kazimierza Wielkiego. Miasto rozwijało się dzięki korzystnej lokalizacji na szlakach handlowych, stając się ośrodkiem administracyjnym i gospodarczym. W późniejszych latach jego znaczenie zmalało na rzecz Tarnowa i Dębicy.
W czasie I i II wojny światowej Pilzno było miejscem walk, a po wojnie miasto włączono do województwa rzeszowskiego. W 1999 roku weszło w skład województwa podkarpackiego.
Geografia
Pilzno znajduje się w zachodniej części województwa podkarpackiego. Miasto leży na pograniczu Kotliny Sandomierskiej i Pogórza Środkowobeskidzkiego. Dolina Dolnej Wisłoki charakteryzuje się tarasowym ukształtowaniem terenu, a okolice Pilzna tworzą Kotlinę Pilźnieńską.
Demografia
Liczba ludności Pilzna zmieniała się na przestrzeni lat, od 601 mieszkańców w 1772 roku do 4957 w 2022 roku. W mieście istnieją cztery okręgi wyborcze.
Infrastruktura
Transport
Pilzno leży przy drogach krajowych nr 73 i 94, z obwodnicą, która została zrealizowana w latach 2004-2005. W 2020 roku miasto miało 19 przystanków komunikacyjnych.
Infrastruktura techniczna
Miasto posiada rozbudowaną sieć gazociągów oraz wodociągów. Oczyszczalnia ścieków obsługuje całą gminę, a odpady są składowane w Strzegocicach.
Bezpieczeństwo i zdrowie
W Pilźnie działa Ochotnicza Straż Pożarna oraz komisariat policji. Mieszkańcy mają dostęp do usług medycznych w niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej.
Edukacja
W mieście funkcjonuje kilka placówek edukacyjnych, w tym przedszkola i szkoły podstawowe. W historii Pilzna istnieją zapisy o szkołach sięgające XIII wieku.
Turystyka
Pilzno oferuje atrakcje turystyczne, takie jak średniowieczny układ urbanistyczny, kościoły oraz muzeum lalek. Okolica sprzyja aktywnościom na świeżym powietrzu.
Religia
Parafia w Pilźnie ma historię sięgającą 1256 roku, z wieloma zabytkowymi kościołami. W przeszłości miasto było brane pod uwagę jako siedziba diecezji.
Żydzi w Pilźnie
Żydzi osiedlili się w Pilźnie w XVI wieku, jednak zostali wypędzeni w 1577 roku. W XIX wieku ich populacja wzrosła, ale podczas II wojny światowej zostali niemal całkowicie zlikwidowani.
Sport
Pilzno ma lokalny klub piłkarski, a także inne sekcje sportowe, w tym szachy i gimnastykę. Miasto dysponuje halą sportową oraz kompleksem sportowym.
Architektura
Pilzno zachowało wiele zabytków, w tym ratusz oraz kościół św. Jana Chrzciciela. Układ urbanistyczny miasta odzwierciedla jego historyczne znaczenie.
Miasta partnerskie
- Gyomaendrőd, Węgry
- Karczew, Polska
- Rudki, Ukraina
- Sośnica, Ukraina